Ðức Thế Tôn dạy những lời này khi Ngài đang ở tại Trúc Lâm, liên quan đến Tôn giả Xá-lợi-phất.
Khi Phật ở tại tinh xá Trúc Lâm, một hôm ngài Xá-lợi-phất dẫn năm trăm vị Tỳ-kheo đi khất thực và đến trước nhà bà mẹ Ngài trong làng Nàlaka. Bà mẹ mời chư Tăng vào nhà, chuẩn bị chỗ ngồi và trong khi dọn thức ăn cho Tôn giả, bà mắng Ngài:
– Hừm! Ðồ ăn mày! Mi lang thang từ nhà này sang nhà nọ để xin cơm thừa canh cặn không được, phải liếm láp cháo dính trên vá, trên muỗng! Vậy mà mi cũng từ bỏ gia tài ức triệu để làm thầy tu. Thiệt nhục nhã cho mẹ mi! Ăn đi!
Và khi dọn thức ăn cho các thầy Tỳ-kheo, bà cũng rủa:
– Mấy người đã rũ rê con ta để làm đầy tớ cho mấy người đây hả? Ăn đi!
Tôn giả Xá-lợi-phất không nói một tiếng, nhận thức ăn, và đi về tinh xá. Khi ngài La-hầu-la đem cơm dâng Phật, đức Thế Tôn hỏi:
– Này La-hầu-la! Hôm nay ngươi đi tới đâu?
– Dạ, đến nhà của bà cô con, bạch Thế Tôn!
– Bà ấy có nói gì với thầy ngươi không?
– Bạch Thế Tôn, bà ấy mắng chửi dữ dội.
– Bà ấy nói những gì?
La-hầu-la kể lại cho đức Phật nghe câu chuyện, và Ngài hỏi:
– Rồi thầy ngươi trả lời ra sao?
– Bạch Thế Tôn, Tôn giả chẳng trả lời gì hết.
Các vị Tỳ-kheo nghe chuyện, bàn tán với nhau:
– Này chư huynh! Cao quý thay đức nhẫn của Tôn giả Xá-lợi-phất! Dù cho mẹ Ngài mắng chửi như thế đó, Ngài chẳng hề giận một chút nào.
Ðức Thế Tôn nghe thế bèn dạy:
– Này các Tỳ-kheo, người nào thanh trừ được mọi dục vọng xấu, người ấy không còn sân giận.
Ngài nói kệ:
(400) Không hận, hết bổn phận,
Trì giới, không tham ái,
Nhiếp phục, thân cuối cùng,
Ta gọi Bà-la-môn.
Theo Thường Chiếu.
