Trong đời quá khứ, Thích Ca Mâu Ni Phật đã một lần ứng thân làm một vị thương nhân. Vị thương nhân này làm ăn phát đạt, hưng thịnh, tài sản danh vọng ngày càng phát triển. Vì ông từ bi và luôn luôn bố thí giúp đỡ người cô cùng nghèo khổ nên được mọi người thương mến kính trọng. Nhà vua cũng ngưỡng mộ đức độ, học vấn và tài sản của ông nên đã kết bạn thâm giao với ông.
Có một buổi trưa hôm đó, thương gia đang sửa soạn dùng cơm trưa, thì bỗng nhiên có một vị tỳ kheo rất trang nghiêm đang đứng tại ngưỡng cửa, chờ ông cúng dường thức ăn, cho ông có cơ hội tạo thêm phúc báo. Khi ma vương thấy vậy thì sinh tâm vô cùng ganh tị, bèn vận dụng ma lực để ngăn cản không cho thương nhân cúng dường.
Với ma lực ấy, ma vương bèn tạo ra một địa ngục lửa, trong đó những ngọn lửa dữ ngùn ngụt cháy, có những ngạ quỷ hình thù quái dị đang bị lửa thiêu đốt, khóc la kêu gào thảm thiết. Nhưng lúc ấy trong nhà của thương nhân không hề thấy nghe những cảnh huống bi thảm ấy, mà chỉ thấy một vị tỳ kheo trang nghiêm đang ôm bát đứng tại ngưỡng cửa và chỉ nghe tiếng vị ấy nói :
– Thí chủ ! Nếu ông bố thí cho tôi, một tỳ kheo đang khất thực hóa duyên, thì tôi sẽ chúc phúc cho ông được hạnh phúc vô tỷ.
Nghe những lời nói trang nghiêm ấy, phu nhân lập tức đem ra rất nhiều cao lương mỹ vị ra cửa, nhưng đột nhiên bà cảm thấy toàn thân như bị điện giật, bèn run lẩy bẩy mà quay trở vào nhà. Vị thương nhân không biết sự kiện gì đang xẩy ra bèn bước ra cửa xem xét, thì trước mắt ông bỗng xuất hiện một cảnh địa ngục rất khủng khiếp. Nhưng người thương nhân này có trí huệ nên biết ngay đây là quỷ thuật của ma vương.
Ma vương thấy thương nhân bước ra thì nói một cách thân thiện rằng :
– Này tài chủ ! Ông nhìn xem cái địa ngục lửa khủng khiếp này, đây là chỗ đón rước những kẻ thích làm việc thiện, thích bố thí. Những tội nhân đó là những người đã đem rất nhiều tiền của, vật dụng ra bố thí cho những kẻ nghèo khổ vô dụng thay vì đem ra cúng tế thần linh, thần linh cảm thấy bị xúc phạm nên đã trừng phạt họ, đày họ xuống địa ngục chịu khổ. Ta nay nghĩ tới tương lai của ông, để sau này ông khỏi đọa địa ngục chịu khổ nên đặc biệt đến đây khuyên can ông đừng bố thí nữa, mà hãy tuân theo lời chỉ thị của thần linh.
Thương nhân trí huệ thừa biết tâm ác độc của ma vương nên hỏi lại :
– Người thích bố thí làm việc thiện thì bị thần linh trừng phạt đày xuống ngục chịu khổ, vậy thì những người nhận bố thí thì tương lai sinh đi đâu ?
Ma vương đáp :
– Những người nhận thí thì được lên thiên đường, hưởng thọ phúc lạc của cõi trời.
Thương nhân trí huệ bèn trả lời với một nét mặt thản nhiên :
– Những lời khuyên can chân thành của ông đến với tôi đã quá muộn, vì tôi biết cái tâm ham bố thí làm việc thiện của tôi không có thuốc nào chữa trị được. Nếu người ta có tiền mà bảo người ta đừng nên bố thí mới đúng chính đạo, thì những người dầu ít trí huệ tới đâu cũng không đồng ý. Như ông nói người bố thí sẽ bị đọa địa ngục, và người nhận thí được lên thiên đường, thì tôi còn muốn bố thí thêm cho nhiều người hơn nữa để những người này, nhờ sự bố thí của tôi mà được lên thiên đường, được hưởng hạnh phúc vĩnh viễn. Quyết không phải vì sợ tai nạn cho mỗi một thân mình mà trốn tránh.
Ma vương căm giận nhắc lại :
– Hãy nghĩ kỹ đến lợi ích của chính mình mà xét lại ! Tiêu xài rất nhiều tiền để rồi chịu khổ vô hạn, thì đúng là ngu si nhất đời !
– Tôi bằng lòng bị đọa xuống địa ngục lửa chịu thiêu chịu đốt, nhưng tôi không bỏ việc nhân nghĩa, bố thí.
Nói xong thương nhân nhẩy vào ngọn lửa đang phừng phực cháy. Nhưng kià ! Một đóa hoa sen trắng bỗng nở ra dưới chân ông, nâng người ông từ từ lên cao, rời xa ngọn lửa đỏ. Thì ra vị tỳ kheo ban nãy vô cùng hoan hỉ, muốn báo đáp ân đức cúng dường của thương nhân nên mới đằng vân giá võ, hiện đại thần thông, biểu thị lời chúc phúc vô hạn của mình cho vị thương nhân nhân từ bằng cách ấy.
Ma vương thấy vị tỳ kheo uy đức bất khả tư nghì, và cũng thấy ma thuật của mình không lừa dối được vị thương nhân nọ, bèn xấu hổ mà biến đi cùng với cái địa ngục giả ấy. Với nghị lực và lòng tin kiên cố, thì dẫu có bị thế lực ác độc nào áp đảo chăng nữa cũng không bức bách và làm hại được.
Trích: “Phật Giáo Cố Sự Đại Toàn” / Việt Dịch: Diệu Hạnh Giao Trinh
