Thiền sư Vô Trụ kể câu chuyện: Có một người đang đứng hóng mát trên ngọn đồi, có ba vị đi dưới chân đồi ngó thấy.
Một người thắc mắc: “Không biết ông kia đứng ở đó làm gì? Chắc là ông mất cái gì đó, đang tìm”.
Người khác lại đoán: “Chắc đang tìm người quen”.
Người còn lại nghĩ: “Chắc là ông đang hóng mát”.
Ba người bàn mỗi người một ý. Không ai giải quyết rõ ràng. Cuối cùng ba người nói:
– Thôi lên hỏi ông đó là chắc nhất.
Ba người bèn đi lên hỏi:
– Anh đứng đây làm gì, anh tìm người quen hay sao vậy?
Ông nói:
– Không có.
– Hay là anh đang bỏ mất vật gì nên lên đây tìm?
– Cũng không có.
– Hay là anh đang đứng đây hóng mát, hóng gió?
– Cũng không phải.
Ba người nói:
– Vậy anh đứng đây làm gì mà hỏi gì anh cũng nói không có hết?
Ông trả lời:
– Tôi đứng đây là đứng đây vậy thôi.
Đó gọi là đang sống với thực tại.
Mình thường thường theo tâm lý của thế gian, đứng đó thì phải có việc gì, có vấn đề. Bởi trong đầu mình luôn luôn có vấn đề. Cho nên mình nghĩ ai cũng vậy, cũng có vấn đề như mình.
Trong khi đó, anh ta trong đầu không có vấn đề thì đứng đây là đứng đây vậy thôi, đó gọi là sống trở về với thực tại. Mà nếu quý vị thường sống được như vậy, thì bảo đảm là cửa giác ngộ mở với mình dễ dàng. Chứ còn luôn luôn trong đầu có vấn đề thì chính cái vấn đề đó nó che, nó làm khuất mất ánh sáng chân thật. Cho nên mình phải tập sống trở về với thực tại như vậy. Làm việc gì phải biết rõ, mình phải có mặt trong đó, thì đó là sống tỉnh giác, là sống có hồn, sống đúng với ý nghĩa sống.
Trích “Sống Tỉnh Giác” – TG: TT. Thích Thông Phương