Ngày qua ngày chẳng ai còn để ý đến những cây tre mọc ở đầu cồn. Quá thân quen đôi khi thành ra không để ý. Cũng như những cây tre chú tiểu cắm đầy ngoài bờ bãi. Con sóng cứ vỗ mỗi ngày đất có đi tới hay không? Bà nội chứng kiến cảnh ấy mấy mươi năm, xoa đầu cháu nói rằng, đất đã đi về phía đầu cồn hơn trăm mét.
Nỗ lực của chú tiểu năm nào giờ đã thành hiện thực. Một bờ bãi xanh xa tít ở đầu cồn. Một mảnh đất phù sa mọc lên. Chú tiểu giờ thành vị sư cắm chòi trên bãi vắng. Ngôi chùa lá mọc lên ngày ngày vang vọng tiếng mõ chuông. Mấy đêm mưa to sấm chớp cuối chân nguồn. Mấy chiếc xuồng câu hoang mang tìm chỗ trú. Vị sư đốt đèn cho mấy chú, thấy chỗ mà vào nương tựa chút trà ấm bụng trong đêm.
Ngôi chùa nhỏ trở thành nơi trú ngụ của những người giăng lưới giăng câu. Sư thầy đào ao trồng sen trước cửa. Những bông sen nở ra như búp lửa, mà dìu dịu trong tâm mỗi lúc ngắm nhìn.
Tôi có cả một khoảng trời tuổi thơ dưới mấy tán cây. Những bóng mát quyện vào lòng tôi như bóng với hình suốt những năm thơ ấu. Tôi đến chùa nghe sư dạy bảo. Những lời người nói ra như những tiếng chuông chiều. Âm vang mà dìu dịu, vọng đến mà lắng sâu.
Lớn hơn, tôi lên phố học mấy tháng đầu nhớ quê nhớ chùa da diết. Sau, những bạn bè, sách vở cuốn tôi vào một vòng xoay. Đôi lúc mình chợt giật mình đã lâu không nghe tiếng chuông chùa vọng đến. Tìm khắp phố vẫn không sao tìm được tiếng chuông chùa trôi trên sông.
Rồi một ngày thấy lòng mình trống không. Bao tiếng xe cộ ngoài đường trở nên vô nghĩa. Bao tiếng gọi mời không còn níu được. Những tiếng chuông như nhẹ ở vầng mây. Những lời kinh như ở kề bên đây, mà sao xa quá, xa xôi quá.
Tôi bỏ ngang công việc ở thành, bốn tiếng xe đò rời phố cờ hoa về quê sông nước. Tiếng xe trôi về phía trước, như những thanh âm lấp vào khoảng trống của thì giờ. Tôi đón đợi một điều gì như trong mơ. Chỉ cần nghe chút thân quen lâu lắm rồi mình không tìm lại được.
Ngôi chùa đã lợp tole thay lá. Vị sư đã luống tuổi hơn rồi. Tay run run mời trà tôi như mời người khách lạ, khi biết tên rồi mới kịp nhận ra.
Chùa cũng đổi thay theo năm tháng đi qua. Người cũng già đi theo thời gian tuyến tính. Tôi ngó ra sân, những búp sen vừa mới nở. Như những nụ cười an nhiên trước sóng gió ngã ba cồn. Tiếng chuông chùa trôi trên sông, tôi thấy thằng nhóc mấy mươi năm trước ngồi lượm lá vàng trước ngõ. Có phải là tôi không? Có phải là tôi hồi nhỏ? Những tiếng gọi nhau xa quá ở đâu trong những tán cây già.
Tôi như người lượm lại những ngày qua. Tiếng chuông êm trôi, trôi vào lòng tôi như những dòng suối nguồn tươi mát. Tiếng chuông tưới cho tôi xanh lên phía trước những tháng ngày.
Chú tiểu ngày nào cắm tre cho đất đi.
Thằng nhóc ngày nào lượm lá vàng đếm tuổi.
Mùa đi qua, mùa để lại những gì.
Tiếng chuông trôi vào thăm thẳm từ bi. Mà đọng lại suốt một mùa hoa nở…
(Lê Quang Trạng)