(PPUD) Chùa Phật Đà (còn gọi là chùa Lò Gạch) tọa lạc dưới chân núi Bình San, nằm trong quần thể “Bình San Điệp Thúy”, một trong mười cảnh đẹp của Hà Tiên.
Nếu như lăng Mạc Cửu mang vẻ ưu tư, trầm mặc hay Phù Dung cổ tự e lệ, cổ kính thì chùa Phật Đà mang vẻ đẹp đơn giản nhưng hiện đại và đậm chất nhân văn.
Xưa kia, nơi đây có lò gạch bị bỏ hoang. Đến năm 1945, trên bước vân du hành đạo miệt Hà Tiên, Hòa thượng Thích Chí Hoà (thế danh Nguyễn Văn Tịnh) đã dừng chân tại đây và lập nên một ngôi chùa nhỏ bằng cây lá mang tên là Tịnh Xá Chí Hòa. Và vì 1 cái lò gạch được sử dụng làm chánh điện, để tụng kinh bái sám, nên dân địa phương gọi là Chùa Lò Gạch.
Chùa Quần thể kiến trúc chùa vừa cổ kính vừa hiện đại, gồm: chánh điện, nhà thờ tổ, đông lang và tây lang, nhà phương trượng và tăng phòng. Bên trong lò nung gạch là Bồ Tát Mục Kiền Liên, phía trên là tượng Đức Phật A Di Đà. Chánh điện đặt tôn tượng Phật Thích Ca tay cầm hoa sen theo truyền thuyết của Thiền tông, xung quanh có 5 vị chư tăng, tượng trưng cho ngũ phương ngũ Phật. Hai bên chánh điện là nhà chuông và nhà trống. Cây bồ đề nằm chính diện trước sân có niên đại hơn 60 năm. Thân cây có đường kính khoảng 1,5m, tán lá xum xuê, toàn bộ cội rễ đều mọc ra phía trước và hai bên mà không hề mọc vào trong sân chùa, dưới gốc bồ đề là tượng Phật Thích Ca tọa thiền.
Với lối kiến trúc hài hòa, trang nghiêm, thanh nhã, chùa Phật Đà làm tăng thêm vẻ đẹp nên thơ của thắng cảnh “Bình San điệp thúy”(*) ở vùng đất Hà Tiên thập cảnh.
(*) Bình San điệp thúy: (có nghĩa là Núi dựng một màu xanh), là tên hai bài thơ của Mạc Thiên Tứ; một bằng chữ Hán được xếp trong tập Hà Tiên thập vịnh (khắc in năm 1737); một bằng chữ Nôm được xếp trong tập Hà Tiên thập cảnh khúc vịnh. Cả hai bài đều miêu tả cảnh đẹp của núi Bình San, một trong mười thắng cảnh của đất Hà Tiên xưa. Nay núi thuộc phường Bình San, thị xã Hà Tiên, tỉnh Kiên Giang, Việt Nam.
Minh Minh
Theo Phật Pháp Ứng Dụng
