Bây giờ, tôi nhận ra điều này là vấn đề chủ yếu thuộc tâm lý đằng sau tất cả những hành động sai lầm của tôi. Nếu không chuyển hóa, nếu thực hiện cái gì đó về điều này, thì tôi sẽ liên tục kinh qua bất hạnh và những phản ứng khổ đau. Niềm vui chân thật vĩnh viễn và hạnh phúc đích thực là vượt ra khỏi sự cố chấp của tư tưởng vị kỉ, vì vậy, thời gian còn lại của đời mình, những gì có thể thực hiện, tôi nhất định đẩy hết tất cả năng lực của tôi vào trong cố chấp vĩnh viễn và tư tưởng ích kỉ. Đây là con đường chủ yếu của toi dẫn đến giải thoát chân thực, tự do nội tại và giác ngộ
Trước đây, chúng ta đã thực tập thiền để rèn luyện tâm mình trong việc buông thả bằng cách mang tất cả những sở hữu của mình, bao gồm thân thể, cho những chúng sanh khác. Bây giờ, chúng ta nhất định sẽ đem lòng tốt của mình—trí tuệ nhận thức, các phẩm chất tốt và tiềm năng tích cực—cho tất cả chúng sanh.
Nghiêm túc mà nói, cách chúng ta thực hiện điều này là để tâm thức chuyển hóa tất cả những điều tốt thành ánh sáng thanh khiết và, như chúng ta thở ra bằng lỗ mũi phải của mình, gởi ánh sáng này vào lỗ mũi bên trái của người khác. Khi hít nó vào trong tâm mình, thì họ kinh qua một cảm giác vô cùng hạnh phúc.
Sau đó, khi bạn thở vào, hít vào tất cả bệnh tật và các vấn đề của người khác dưới hình thức của năng lượng khói đen—nó rời khỏi mũi phải của họ, thâm nhập vào mũi trái của bạn và đi vào tim bạn. Đây là loại năng lượng tiêu cực và khổ đau mà sự kết giao của bản ngã và chấp thủ của bạn hoàn toàn không ưa thích. Đối với vô số kiếp, ngay cà trong đời này từ khi sinh ra cho đến bây giờ, bạn đã từng cố gắng tránh xa các vấn đề như thế càng nhiều càng tốt, luôn luôn bị ám ảnh với sự tốt lành cho chính mình, cái tôi. Vì vậy, bây giờ, bạn mang tất cả những điều tiêu cực đó vào trong tâm mình; nó hoàn toàn làm mê mẫn bản ngã và chấp thủ của bạn. Chúng cảm thấy đê mê—cho phép chúng tham đắm.
Việc chuyển hóa hoàn toàn thái độ chấp ngã của bạn là điều rất hữu ích, bởi vì tính cách của chấp thủ là sự ham muốn vô hạn: “tôi muốn mọi hạnh phúc trong vũ trụ đều phải thuộc về tôi”. Và trong tất cả các phí tổn, chấp thủ muốn tránh xa bất cứ cảm giác khổ đau nào. Vì vậy, bây giờ, chúng ta hành động theo cách hoàn toàn trái ngược lại. Một cách chân thực, chúng ta đem tất cả điều tốt, trí tuệ và năng lượng cuộc sống an vui của mình—tất cả tiềm năng tích cực của thân, miệng và ý—cho người khác. Chúng ta thở ra qua lỗ mũi phải của mình và mang năng lượng ánh sáng thanh khiết của an vui hạnh phúc đặt vào lỗ mũi trái của những chúng sanh khác mà không hề phân biệt chấp trước—không chỉ cho bạn bè thân thiết mà còn cho tất cả chúng sanh trong vũ trụ này.
Sau đó, bạn mang các vấn đề lớn nhất của họ, những điều bạn thậm chí không muốn thấy, không bàn đến kinh nghiệm, qua lỗ mũi trái của bạn đi vào trong tim bạn, nơi mà họ đánh mạnh vào bản ngã và chấp thủ của bạn, điều hoàn toàn biến mất như một kết quả; bản ngã của bạn hoàn toàn đê mê.
Thông thường, thái độ bản ngã của bạn là như vậy nên nếu một ai đó không phải là bạn bè mà đi vào nhà của bạn nhưng không được mời, thì bạn tỏ thái độ bất bình “sao anh dám vào nhà tôi mà không gõ cửa?”. Hãy đối chiếu tim mình, bạn sẽ thấy điều này không có gì cả! Vì vậy, hãy hình dung việc mang các vấn đề và bệnh tật của tất cả chúng sanh vào trong lỗ mũi bên trái của bạn rồi đi vào tim bạn.
Chúng ta gọi loại thiền này là tong-len[1]. Tong có nghĩa là cho; len có nghĩa là nhận. Chúng ta cũng gọi đó là lung wai gyö par cha. Lung nghĩa là hơi thở: cho và nhận lẫn nhau qua hơi thở.
Tóm lại, bạn hãy ban tặng tất cả những điều tốt lành, năng lượng tích cực thuộc thân, miệng, ý và sự chế ngự tâm thức của mình, bất cứ điều gì, dựa trên hơi thở của bạn xuyên qua lỗ mũi bên phải. Nó đi vào lỗ mũi bên trái của người khác và đi xuống tim của họ, điều hoàn toàn lấp đầy với năng lượng an vui. Hãy hoan hỷ. Sau đó, mang những bệnh tật tồi tệ nhất và các vấn đề tâm lý của người khác—mọi thứ mà bản ngã của bạn không thích—dưới hình thức khói đen, trong hơi thở của bạn xuyên qua lỗ mũi trái và đi vào tim bạn.
Có lẽ bạn nhận thấy khó khăn khi mang bệnh tật v.v vào tim mình. Tuy nhiên, hãy tưởng tượng người già ở phương tây, nhiều người trong họ cũng giống như rau cải, cố gắng chịu đựng sống trong các nhà dưỡng lão; họ không biết những gì đang xảy ra. Hayc ban tặng cho họ năng lực tích cực. Hãy nghỉ về tất cả những người chết vì đói khát—những điều như vậy tồn tại ở phương Tây, mặc dù có những siêu thị đầy ắp thực phẩm gần đó, nhưng bởi vì tình cảnh cá nhân của họ, nên nhiều người vẫn chịu đói. Hãy nghỉ về những cuộc chiến tranh: hàng ngàn người giết, hàng ngàn người khác chết. Hãy ban tặng những chấn động tích cực của bạn cho tất cả những người đang chịu đựng khổ đau như vậy. Hãy hình dung rằng năng lực tích cực của bạn thâm nhập vào cơ thể của những người chết và họ sống trở lại; hãy nhận tất cả những nghiệp ác của họ và những kết quả của nó dưới hình thức ánh sáng tối đen xuyen qua lỗ mũi bên trái và đi vào tim bạn.
Ngay cả với bạn bè thân thiết nhất của mình, tình huống đó có thể xảy ra nơi mà bạn phải có sự chọn lựa, “không có cách nào khác, bạn tôi hoặc tôi phải chịu đựng khổ đau”. Khi nó xuất hiện trong thời điểm đó, mặc dù bạn nói một cách thông minh:“tôi sẽ chấp nhận bất cứ khổ đau nào vì hạnh phúc của mình”, nhưng khi tình huống thực sự ấy xuất hiện, thì tính vị kỉ của bạn nhất định tạo nên quả quyết cho mình. Hãy quan sát kỉ; trở nên trung thực: bạn nhất định chọn lựa hạnh phúc cho riêng mình và để bạn mình chịu đựng đau khổ.
Chúng ta thường cho mình lanh lợi và thông minh bởi vì chúng ta biết cách tránh xa bệnh tật và những điều như vậy. Chúng ta cảm thấy quá giỏi dang. Thực chất, đó chỉ là chấp thủ—ám ảnh với hạnh phúc và ác cảm với khổ đau. Đây không phải là một thái độ tốt. Tất nhiên, việc tránh xa bệnh tật v.v để duy trì sức khỏe lành mạnh và sử dụng cuộc sống của bạn vì lợi ích cho người khác là điều tốt, nhưng thực hiện với tính vị kỉ là không tốt.
Vì vậy, bây giờ, bạn hãy mang bệnh tật của người khác vào trong tâm mình. Hãy để chấp thủ và bản ngã của bạn cảm thấy đê mê. Khi thực tập loại thiền này, theo quan điểm tâm lý, nó đặc biệt quan trọng để nhìn thấy cách mà bản ngã của bạn phản ứng lại việc mang bệnh tật của người khác vào trong tâm mình. Hãy chuyển hóa bệnh lao, bệnh ung thư v.v của người khác thành ánh sáng đen ngòm và mang nó thông qua lỗ mũi trái đi vào trong tâm mình, đồng thời quán sát cách mà bản ngã của bạn thích nó. Bạn sẽ nhận thấy có sự phản ứng kỳ lạ của bản ngã khi thực hiện điều này.
Hơn nữa, bạn hãy quan sát những người già ở phương Tây. Họ vô cùng đau khổ. Họ không có bất cứ sự rèn luyện tâm thức nào để giúp họ hiểu được chính mình; họ không có bất cứ thiền định nào để gìn giữ tâm mình. Tôi đã từng chứng kiến và đây là kinh nghiệm chính xác của tôi. Khi những người sống ở phương Tây trở về già, thì họ vô cùng khổ sở nhiều hơn những người già ở phương Đông. Điều này nhất định sẽ xảy ra với tất cả chúng ta miễn là chúng ta chưa chết. Ngay bây giờ, chúng ta thậm chí không muốn thấy những khuôn mặt của các người già yếu, nhưng mỗi ngày, chúng ta đang đi gần đến hơn với hình dáng khuôn mặt đó.
Hãy suy nghỉ về nó: nếu đột nhiên khuôn mặt của bạn trở thành người trăm tuổi, bạn nghỉ bản ngã của mình sẽ đam mê? Hãy quán sát ngay bây giờ; đó là hiện thực chứ không phải một giấc mơ. Tiềm năng nằm ở đấy. Mỗi ngày, bạn xích lại gần hơn với khuôn mặt của người già yếu.
Tuy nhiên, nếu huấn luyện tâm mình thoát khỏi chấp thủ và phát huy vô chấp, thì dù có trở nên già yếu, chúng ta sẽ không có vấn đề gì; chúng ta sẽ giải quyết tình huống ấy và nhận thức rõ tâm của mình. Về mặt sinh lý, mặc dù chúng ta có thể trở nên trăm tuổi, nhưng tâm của mình vẫn sẽ trẻ trung giống như một đứa bé. Điều này có thể xảy ra. Đây là năng lực của tâm thức nhân loại…và chúng ta có thể phát triển tâm thức nhân loại thành hiểu biết an vui vĩnh cữu, bất cứ bạn gọi nó là gì: niết bàn, giác ngộ, sự cứu rỗi—nó không quan trọng; chúng chỉ là ngôn từ mà thôi. Điều quan trọng là bạn có thể chứng đạt tuệ giác trong thực tại tuyệt đối. Điều đó rất có giá trị. Vì vậy, việc huấn luyện tâm là vô cùng quan trọng. Những người đã từng huấn luyện tâm mình có thể giải quyết bất cứ tình huống xấu nào xuất hiện, chuyển hóa nó trở thành năng lượng an vui và theo cách đó, họ luôn uôn có một cuộc sống an vui. Bất kể thế giới này có thăng trầm thế nào, họ thường xuyên cảm thấy an lạc.
Do đó, hãy thực sự mang những gì thông thường bạn không thích thậm chí nghe ngóng vào trái tim của mình và quan sát cách bản ngã của bạn phản ứng; xem xét cách bạn cảm nhận. Các Lama Tây Tạng thực hiện 21 điều mục tập luyện của loại thiền này, đem những phẩm chất tốt lành của họ cho người khác qua hơi thở ở lỗ mũi phải của mình, đồng thời mang những phẩm tính xấu xa, bệnh tật và bất cứ vấn đề nào của người khác với hình thức ánh sáng đen xuyên qua lỗ mũi trái của họ rồi đi vào tâm họ và quan sát cách bản ngã của họ phản ứng.
Cùng lúc, họ xác định rõ như sau: “từ vô số kiếp, thậm chí từ khi sinh ra cho tới bây giờ, tôi đã luôn bám chấp vào khoái lạc trần tục. Với thái độ bám chấp và tư tưởng vị kỉ, tôi đã từng muốn có hạnh phúc tốt nhất cho chính mình và cố gắng tránh xa tất cả khổ đau. Bây giờ, tôi nhận ra điều này là vấn đề chủ yếu thuộc tâm lý đằng sau tất cả những hành động sai lầm của tôi. Nếu không chuyển hóa, nếu thực hiện cái gì đó về điều này, thì tôi sẽ liên tục kinh qua bất hạnh và những phản ứng khổ đau. Niềm vui chân thật vĩnh viễn và hạnh phúc đích thực là vượt ra khỏi sự cố chấp của tư tưởng vị kỉ, vì vậy, thời gian còn lại của đời mình, những gì có thể thực hiện, tôi nhất định đẩy hết tất cả năng lực của tôi vào trong cố chấp vĩnh viễn và tư tưởng ích kỉ. Đây là con đường chủ yếu của toi dẫn đến giải thoát chân thực, tự do nội tại và giác ngộ”.
Cảm giác quân bình với tất cả chúng sanh trong vũ trụ là năng lực đích thực, như là kinh nghiệm trong việc gởi tất cả lòng tốt của bạn đến với người khác và mang vào mình tất cả bệnh tật và các vấn đề của họ. Kết quả bạn đạt được là niềm an vui vô hạn; tâm của bạn thực sự được quân bình và bạn thâm nhập vào con đường trung đạo. Chấp thủ và hận thù là quá ư cực đoan, vì vậy, nếu bạn có thể sống với trung đạo giữa chúng và đối xử với những người ở đó, thì nó thực sự có giá trị và lợi ích nhất, bởi vì hầu hết các vấn đề của chúng ta đều xuất phát từ việc quan hệ với những chúng sanh khác.
Lama Yeshe,
Minh Chánh chuyển ngữ
[1] Tong-len là tiếng Tây Tạng, là một phương pháp thực tập thiền cho và nhận qua hơi thở.