(PPUD) Sau khi tới chỗ Phật ngồi. Ngài bèn đi nhiễu quanh nơi ba vòng
Sau khi tới chỗ Phật ngồi
Ngài bèn đi nhiễu quanh nơi ba vòng
Rồi quỳ bạch Phật nỗi lòng:
“Theo lời Phật dạy con không ngại ngần
Xuống bao tầng ngục xa gần
Nhưng không tìm thấy mẫu thân chốn nào,
Thấy chúng sinh khổ xiết bao
Xương tan, thịt nát khóc gào, rên la
Thật là thảm cảnh xót xa
Đủ thành phần cõi ta bà dương gian
Sau cùng con phải dừng chân
Tại nơi ngục nọ tường ngăn cao vời
Cửa thời kín mít khắp nơi
Gọi không ai mở, bóng người thấy đâu
Con dùng mắt tuệ nhìn vào
Cũng không thấy được chút nào phía trong
Con xin từ phụ xót thương
Chỉ bày cho cách vượt tường êm xuôi.”
Nhìn người đệ tử nổi trôi
Tấm lòng hiếu đễ ít ai sánh cùng
Phật thương chỉ dạy hết lòng:
“Cao Tường là ngục mẹ con đọa vào
Bà mang tội nặng xiết bao
Hàng ngày thọ khổ đội đầu máu tươi
Bàn chông ngồi thủng thân người,
Cao Tường ngục lớn là nơi khó vào
Phải nhờ tích trượng nhiệm màu
Cùng là y, bát mới mau hoàn thành
Đây là báu vật hiển linh
Của ta sẵn có nay dành cho con
Mang theo tới ngục đó luôn
Dùng tích trượng dộng ba lần xuống hiên
Sẽ long chốt, sẽ rơi then
Cửa ngục tự động mở liền ra mau,
Cầm thêm viên ngọc minh châu
Soi tầng tăm tối, xua màu u minh.”
Mục Kiền Liên tạ ân tình
Trong tay nắm gậy, trên mình khoác y
Cầm theo bình bát ra đi
Sẵn bao vật báu nên chi vững lòng
Lại thêm ngài có thần thông
Tới ngay cửa ngục cũng không khó gì
Vẻ trang nghiêm, dáng uy nghi
Ngài cầm tích trượng tức thì khoan thai
Dộng ba cái trước cửa cài
Ngục trong vang dội, vách ngoài nhẹ rung
Lưới vén lên, cửa mở tung
Ngài bèn nhẹ bước ung dung đi vào
Bên trong náo loạn xiết bao,
Tức thì chúa ngục tới mau hỏi rằng:
“Thấy ngài là một vị tăng
Tai sao mở cửa ngục đường vào đây
Vì người bị nhốt tầng này
Đều là tội phạm đọa đày triền miên
Trước đây Tam Bảo không tin
Làm điều ngũ nghịch gây nên tội tình?”
Mục Kiền Liên nói chân thành
Rằng ngài muốn kiếm mẹ mình đã lâu
Tỏ lòng hiếu, báo ân sâu
Dù bao gian khó há đâu ngại ngần.
Ngục quan thắc mắc hỏi luôn:
“Làm sao ngài biết mẫu thân chốn này?”
Ngài từ tốn đáp: “Lành thay!
Tôi nhờ Đức Phật chỉ bày cho hay.”
Ngục quan mừng rỡ hỏi ngay:
“Nhờ ơn Đức Phật thật may vô vàn,
Ngài cùng Phật có họ hàng?”
Ngài nghe hỏi vậy vội vàng xưng tên:
“Tôi hiệu là Mục Kiền Liên
Vốn là đệ tử Phật trên dương trần
Xuống đây tìm kiếm mẫu thân
Họ Lưu, tên gọi phu nhân Thanh Đề
Ở thành Vương Xá xưa kia.”
Ngục quan mở sổ tức thì kiểm tra
Sau khi đã kiếm được ra
Bèn lên tiếng gọi tên bà vang âm:
“Ai là Thanh Đề phu nhân
Ở thành Vương Xá? Tôi cần gặp đây!
Có thầy tăng xuống ngục này
Ngỏ lời muốn gặp, lâu nay kiếm tìm
Thầy tên là Mục Kiền Liên
Chắc không lâu nữa bà liền rời thôi
Sẽ mau thoát khỏi ngục rồi!”
Tiếng vang lên hỏi, không ai trả lời.
Ngục quan tìm gặp tận nơi
Bà Thanh Đề mới bồi hồi nói ra:
“Lúc tôi còn sống tại nhà
Sinh ra được một con và đặt tên
Là La Bốc rất lành hiền
Chứ không phải Mục Kiền Liên bao giờ,
Con tôi cũng chẳng xuất gia
Nên tôi không dám đi ra gặp thầy.”
Ngục quan quay trở lại ngay
Gặp thầy tăng nói thầy hay sự tình
Rằng bà cho biết con mình
Không hề trong giới tu hành khi nao
Và tên gọi chẳng giống nào.
Người con thảo nói nghẹn ngào thiết tha:
“Khi còn mẹ, lúc còn cha
Cái tên La Bốc chính là tên tôi
Sau khi cha mẹ qua đời
Thời tôi theo Phật tu nơi cửa Thiền
Có tên là Mục Kiền Liên
Xót tình mẹ quý lo tìm biết bao!”
Ngục quan quay gót trở vào
Nói: “Thầy tăng đó ai nào khác xa
Chính là La Bốc con bà.”
Bà Thanh Đề vội tỏ ra vui mừng
Muốn xin gặp mặt vô cùng.
Ngục quan lúc đó đồng lòng dắt đi
Cho bà gặp được thầy kia
Mong bà thoát cảnh não nề lầm than.
*
Mục Kiền Liên gặp mẫu thân
Chao ơi thấy mẹ dao đâm khắp mình
Toàn thân lửa cháy tội tình
Trên người lưới thép khoác quanh phía ngoài
Cổ mang gông sắt làm đai
Chân lông lênh láng máu thời tuôn ra.
Ngài nhìn mẹ thấy xót xa
Lòng đau như cắt liền oà khóc vang
Thưa cùng bà mẹ ngay rằng:
“Con thường cúng lễ trai tăng tâm thành
Hơn năm trăm vị tu hành
Hằng mong mẹ thoát tội tình xưa kia
Hầu sinh Thiên được trọn bề,
Bao lần tìm mẹ có hề thấy đâu
Khắp nơi trên cõi trời cao
Ai ngờ mẹ lại đọa vào ngục sâu!”
Bà Thanh Đề nói nghẹn ngào:
“Tưởng rằng mẹ chẳng khi nào gặp con
Ngàn đời xa cách nhau luôn
Ai ngờ địa ngục mừng còn có duyên.”
Ngài bèn khẽ hỏi mẹ liền:
“Con làm Phật sự ở miền dương gian
Thường xuyên cúng tế thành tâm
Chẳng hay mẹ có được phần ích chăng?”
Bà Thanh Đề cất tiếng than:
“Dù cho cúng tế rình rang ích gì
Mẹ nào ăn được chút chi
Ngục sâu “Vô Gián” mẹ thì đọa thêm
Cần lập công đức ngày đêm
Mới mong cứu mẹ khỏi miền đau thương
Ngày xưa mẹ đã lầm đường
Không lo tu phước nên vương tội tình
Khiến bao ác nghiệp tạo thành
Lại thề độc ác miệng mình thốt ra
Nói gian cũng chẳng nề hà
Ngày nay đọa ngục khó mà thoát đi
Đớn đau, khổ não, thảm thê
Phải ăn sắt nóng mỗi khi đói lòng
Khát thời phải uống nước đồng
Ngục này mẹ chắc chẳng mong thoát rồi!”
Bà Thanh Đề chưa hết lời
Đã nghe chúa ngục thúc đòi bà đi:
“Tới giờ chịu tội còn gì!”
Mẹ và con phải chia ly đôi đàng
Thế là chúa ngục vội vàng
Đẩy bà vào phía ngục đường bên trong
Bà bèn ngoảnh lại dặn con:
“Mẹ giờ đau đớn chẳng còn chịu thêm
Con về cầu Phật chớ quên
Ngài thương tình sẽ giúp liền ngay cho
Vì ngài vốn sẵn lòng từ
Cứu cho mẹ thoát nghiệp xưa gia hình.”
Bà chưa nói hết ý mình
Ngục sâu cửa đã đóng nhanh lại rồi.
Mục Kiền Liên lòng bồi hồi
Đớn đau nghe mẹ thốt lời kêu than,
Đập đầu vào vách tường ngăn
Ngài nhìn chúa ngục kêu van thảm sầu:
“Cho tôi xuống chốn ngục sâu
Cho tôi chịu tội thay vào mẹ tôi!”
Thương tình chúa ngục mách lời:
“Biết bao tội lỗi mẹ ngài tạo ra
Khi bà còn sống ở nhà,
Ngài là con cũng khó mà chịu thay
Nhờ uy lực Phật lâu nay
Mới mong cứu mẹ thoát ngay ngục tù
Ngài về xin Phật nhân từ
Họp Tăng, Ni khắp các chùa gần xa
Dốc lòng thay mẹ thiết tha
Cùng nhau sám hối thật là thành tâm
Mới mong giúp được mẫu thân
Tiêu trừ nghiệp ác, nhẹ phần tội xưa
Sinh về cực lạc mong chờ
Phần tôi cai ngục ngài nhờ ích chi.”
*
Nghe xong lẳng lặng ra đi
Mục Kiền Liên vội quay về trần gian
Quỳ bên Phật cất lời than:
“Mẹ con chịu tội vô vàn thảm thương
Lòng con khổ não trăm đường
Con xin đức Phật giúp phương tiện gì
Mẹ con thoát khỏi cảnh kia
Thoát vòng địa ngục sầu bi kinh hồn.”
Ngài quỳ bạch Phật vừa xong
Tức thời ngất lịm chẳng còn biết chi,
Tăng, Ni quanh đấy tức thì
Đưa tay dìu đỡ từ bi khẩn cầu
Cầu xin Phật với phép mầu
Giúp người địa ngục thoát mau đọa đày.
Mục Kiền Liên hiếu thảo thay
Tình dành cho mẹ đong đầy biển khơi
Thật bao la, thật tuyệt vời
Cho nên Đức Phật nhận lời giúp luôn
Phật cùng đệ tử, thánh nhân
Lên hư không để nhập thần uy nghi
Rồi hào quang Phật phóng đi
Xuống tầng địa ngục não nề vô minh
Tràn đầy ánh sáng lung linh
Khiến cho cảnh giới thay hình thật nhanh:
“Núi dao nhọn hoắt vây quanh
Giờ đây bỗng biến ngay thành tràng phan,
Gươm đao chồng chất dọc ngang
Giờ thành hoa quả vô vàn tốt tươi,
Giường kia sắt đỏ nung người
Thành tòa sư tử tức thời ấm êm,
Vạc dầu sôi sục khói lên
Giờ thành ra cảnh hồ sen thơm lừng.”
Bấy giờ dưới cõi âm cung
Diêm Vương và đại chúng cùng tươi vui
Đồng thanh ca ngợi vang lời:
“Thật lành! Thật hiếm!” Mọi người mừng thay
Chúng sinh trong địa ngục này
Nhờ hồng ân Phật bữa nay an lành
Ngưng khổ cảnh, hết nhục hình
Thoát vòng nghiệp chướng điêu linh vô ngần.
Mọi người ở dưới cõi âm
Cùng quỳ lễ lạy thành tâm một lòng
Hướng lên cao phía hư không
Hiện toàn thân Phật rạng hồng uy nghi.
Tội nhân khắp cõi âm ty
Tùy theo phước báu trước kia của mình
Nhờ ơn Phật độ an bình
Giờ đây đều được tái sinh cõi trời.
*
Mục Kiền Liên cũng thầm vui
Nghĩ rằng bà mẹ quý thời giờ đây
Cũng chung hưởng phước báu này
Nhờ hào quang Phật đọa đày tiêu tan.
Một hôm nhân có duyên phần
Ngài quỳ hỏi Phật, băn khoăn nặng tình:
“Hồng ân Phật rạng anh linh
Cho nên khắp cả chúng sinh được nhờ
Mẹ con hoàn cảnh bây giờ
Oan khiên cởi bỏ chắc là thảnh thơi
Trong vô lượng số cõi trời
Mẹ con không biết ở nơi chốn nào?”
Tức thời Đức Phật phán mau:
“Mẹ con tội chướng nặng sâu kể gì
Vừa ra khỏi ngục ‘A Tỳ’
Lại sa ngục ‘Hắc Ám’ kia mất rồi!”
Mục Kiền Liên lòng rối bời
Quyết tâm tìm mẹ, ngài dời chân đi
Xuống tầng “Hắc Ám” quản chi
Tấm lòng hiếu thảo khắc ghi sáng ngời.
Nơi đây địa ngục đầy người
Chen nhau, đói khát miệng thời rên la
Ngài nghe trong dạ xót xa
Kiếm tìm khắp chốn không ra mẹ mình,
Cuối cùng thấy mẹ tội tình
Thân run vì đói! Hết tinh anh rồi
Không còn phân biệt được ai,
Ngài lay vai mẹ mong người tỉnh ra
Nhưng sao mắt mẹ lờ đờ
Nhìn ngài lơ láo, miệng bà van xin:
“Chao ơi đói khát ngày đêm
Thân tôi lạnh quá, chỉ thèm ăn thôi!”
Thần thông đã sẵn có rồi
Mục Kiền Liên kiếm cơm thời được ngay
Bưng cơm dâng mẹ ngang mày
Bà Thanh Đề thấy đưa tay đỡ liền
Mừng hớn hở, sướng cuồng điên
Nhưng tâm bủn xỉn có quên đâu nào
Nên tay này bốc ăn vào
Tay kia vội vã che mau cơm mình
Lo người giựt, sợ người giành
Vì toàn kẻ đói vây quanh dữ dằn.
Than ôi cơm chửa kịp ăn
Lửa hồng bỗng đốt thành than mất rồi
Đốt luôn khét lẹt đôi môi
Da thời lửa cháy, miệng thời máu tuôn.
Ngài nhìn mẹ thấy kinh hồn
Bật lên tiếng khóc đau buồn thảm thê
Thương bà mẹ nghiệp nặng nề
Hết đường cứu nổi, khó bề thoát ra.
Ngài liền bật khóc chan hòa
Đầm đìa giọt lệ, nhạt nhòa bờ mi
Khiến cho lũ quỷ sứ kia
Nổi lòng thương cảm cùng chia bể sầu.
Ngài buồn ngửa mặt than mau
“Thần thông mình cứu biết bao nhiêu người
Giờ đây bất lực mất rồi
Bó tay nhìn mẹ nổi trôi thụ hình
Thần thông giỏi cũng cam đành
Khó qua nghiệp lực mẹ mình gây ra
Thôi đành về lại Phật Đà
Cầu xin giúp mẹ thoát qua nạn này!”
*
Mục Kiền Liên tìm Phật ngay
Quỳ xin thương xót chỉ bày lối đi
Phật lên tiếng dạy từ bi:
“Mẹ con gốc tội rất chi nặng nề
Tham lam, độc ác nhiều bề
Qua bao tiền kiếp không hề hoàn lương
Dù con hiếu thảo trăm đường
Dù con bậc nhất thần thông đạt thành
Một thân khó cứu mẹ mình
Gặp hoàn cảnh đó cũng đành chịu luôn
Khác gì một chiếc thuyền con
Chở đâu nổi đá lớn hơn chiếc thuyền,
Muốn cho mẹ thoát ngục trên
Phải nhờ thần lực vô biên phi thường
Của Tăng, Ni khắp mười phương
Đã tu chứng đắc đạo vàng quang vinh
Suốt trong ba tháng tịnh thanh
An cư, tự tứ, tu hành chuyên tâm
Ngày Rằm tháng Bảy hàng năm
Tập trung chú nguyện cầu an cho bà,
Riêng phần con phải thiết tha
Cúng dường Tam Bảo thật là trang nghiêm
Đồng thời sám hối ngày đêm
Tiếp tay cho mẹ, lòng tin nhiệt tình
Phát tâm cầu nguyện chân thành
May ra mới chuyển nghiệp nhanh cho bà.
Nhờ bao công đức cao xa
Mẹ cha quá vãng đã qua bảy đời
Cũng được siêu thoát cõi trời,
Mẹ cha hiện tại phước thời hưởng ngay
Lỡ gây tai ách lâu nay
Xưa kia tích tụ, giờ này tiêu tan.”
Mục Kiền Liên nghe lời vàng
Tức thời tỉnh ngộ, dâng tràn niềm tin
Theo lời Phật dạy như trên
Vu Lan vừa tới ngài liền thành tâm
Cúng dường thiết lễ trai đàn
Nhờ vào công đức của hàng chân tu
Hợp cùng pháp lực thượng thừa
Phật Đà tích tụ có từ bao lâu
Bà Thanh Đề thoát ngục sâu
Dứt mau cảnh huống khổ đau ngục hình
Được siêu thoát, hưởng an lành
Hưởng thêm phước báu được sinh cõi Trời
Cung trời Đao Lợi tuyệt vời
Một nơi lý tưởng mọi người cầu mong.
Mục Kiền Liên rất vui mừng
Sau khi thấy mẹ thoát vòng đau thương
Ngài bèn đến trước Phật đường
Chắp tay bạch Phật mối vương bận lòng:
“Bạch Thế Tôn thân mẫu con
Được nhờ Tam Bảo đức luôn tràn trề
Nhờ oai lực của Tăng, Ni
Mẹ con thoát khỏi ngục kia gia hình
Thoát loài ngạ quỷ, súc sinh
Dứt vòng khổ não. Quả tình mừng thay!
Vậy thưa về đời sau này
Trong hàng Phật tử đó đây có người
Khi mùa Vu Lan tới rồi
Muốn làm lễ ở khắp nơi chùa chiền
Để mong tạo chút cơ duyên
Hầu mong cứu độ mẹ hiền cha yêu
Hiện đang sống cạnh sớm chiều
Hoặc là đã mất trong nhiều kiếp xưa
Giờ đây con cháu gắng tu
Vu Lan dâng lễ khắp chùa được chăng
Mong nghe Phật ban lời vàng
Cho hàng Phật tử biết đường theo ngay?”
Phật nghe xong dạy: “Lành thay!
Đời sau nếu đúng vào ngày Vu Lan
Ngày Rằm tháng Bảy hàng năm
Ngày ‘Phật hoan hỷ’ thành tâm cúng dường
Vì lòng hiếu thảo yêu thương
Mong đền đáp lại công ơn biển trời
Của cha mẹ trong nhiều đời
Dù thời hiện tại hay thời trước kia
Vu Lan làm lễ sớm khuya
Nhờ công đức của Tăng, Ni nhiệt tình
Cùng nhau chú nguyện giúp mình
Thời cha mẹ ở gia đình hiện nay
Tăng thêm phước thọ tràn đầy
Khỏi điều tai họa đọa đày nổi trôi,
Còn cha mẹ mất lâu rồi
Lỡ lầm bất thiện bảy đời đã qua
Nhờ Vu Lan cứu độ ra
Thoát đường địa ngục thật là khổ đau
Cõi nhân thiên được sinh vào
Tràn đầy phước báu, dạt dào niềm vui!”
*
Sau khi Phật dạy dứt lời
Mục Kiền Liên với mọi người chung quanh
Bốn chúng đệ tử thuận thành
Cùng nhau hoan hỉ tuân hành theo ngay.
Kể từ đó, cho đến nay
Lệ thường cứ đến mùa này trong năm
Vào tháng Bảy, đúng ngày Rằm
Mọi người làm lễ Vu Lan nguyện cầu
Tỏ lòng hiếu thảo đậm sâu
Mong cha mẹ hưởng được bao phước lành.
Nhờ lời chú nguyện tâm thành
Tạo ra sức mạnh quả tình lớn lao
Gây niềm thông cảm dạt dào
Để rồi kích thích ngay vào mẹ cha
Nếu đang trong cảnh xót xa
Tràn đầy khổ lụy, chan hòa đớn đau
Tâm hồn sẽ tỉnh ra mau
Thoát cơn mê muội, thoát màu vô minh
Chuyển tâm niệm ác của mình
Hướng về nẻo thiện, tốt lành! Quý thay!
Chính nhờ sự chuyển hướng này
Mà người mắc tội thoát ngay ngục hình
Thoát đau thương, thoát tội tình
Chính do tâm đó tạo thành trước kia.
Lời vàng kinh điển khắc ghi:
“Tâm người trong lúc mê si điên cuồng
Lỡ gây nghiệp chướng tai ương
Để rồi bị đọa vào đường ngục sâu
Nếu chuyển tâm, nếu quay đầu
Nghiệp dù dữ sẽ chuyển mau thành lành.”
*
Từ khi cứu được mẹ mình
Trả xong chữ hiếu, trọn tình mẹ con
Ngài Mục Kiền Liên quyết lòng
Tu hành bên Phật ở trong cửa Thiền
Tâm an tịnh, chí vững bền
Sống đời trong sạch, nương miền thanh cao
Nhưng do nghiệp dữ thuở nào
“Nghiệp” từ tiền kiếp, “nhân” bao nhiêu đời
Bây giờ trổ quả dữ rồi
Cho nên ngài phải tới thời mạng vong.
Trên đường hoằng pháp thong dong
Một hôm ngài phải qua vùng núi cao
Đường đi nguy hiểm xiết bao
Ngờ đâu một bọn nấp vào phía trên
“Lõa hình” ngoại đạo tị hiềm
Đã từng ganh ghét, lại thêm căm thù
Giờ đây phục kích người tu
Âm mưu giết hại rất ư bạo tàn,
Khi ngài vừa mới đi ngang
Trên cao bọn chúng vội vàng hè nhau
Cùng xô đá nặng xuống mau
Rơi như thác đổ sấm gào ầm vang
Bít luôn cả lối đi ngang
Nhục thân tôn giả tiêu tan tức thì
Xương giập nát, máu đầm đìa
Trăm phần rùng rợn, muôn bề thảm thương.
Ngài Xá Lợi Phất tìm đường
Nhờ thần thông đến cứu không kịp thời
Bèn nêu thắc mắc đôi lời:
“Thần thông bạn giỏi giúp đời lâu nay
Sao không sử dụng dịp này
Để mà cứu thoát chính ngay mạng mình?”
Mục Kiền Liên khẽ trần tình:
“Một khi nghiệp tới thì đành chịu thôi
Chữ ‘thần’ chưa nhớ tới rồi
Làm sao còn nhớ kịp thời chữ ‘thông’!”
Thốt lời hấp hối vừa xong
Mục Kiền Liên đã mạng vong tức thì.
Về phần bọn ngoại đạo kia
Đều cùng toại nguyện sau khi giết người
Muốn làm hại Phật không xuôi
Nên mong hại đệ tử Ngài từ lâu
Đây là đệ tử hàng đầu
Hầu làm Phật giáo tiêu hao uy quyền.
*
Tin về ngài Mục Kiền Liên
Loan truyền khắp chốn, tới liền hoàng cung
Vua A Xà Thế nổi xung
Lệnh truyền bắt cả ngàn hung thủ này
Toàn phường “lõa thể” quanh đây
Mang qua hầm lửa ném ngay chúng vào
Bọn gian chịu tội cùng nhau
Chết sa vào địa ngục sâu kia liền.
Nghe tin ngài Mục Kiền Liên
Vì phường ngoại đạo trong miền mạng vong
Các Tăng, Ni đều mủi lòng
Lệ tuôn sầu thảm vô cùng bi ai
Kéo nhau đến trước Phật đài
Quỳ xin hỏi Phật chuyện ngài Mục Liên
Thần thông vốn giỏi vô biên
Cớ sao tai họa người hiền vương mang.
Ôn tồn Đức Phật dạy rằng:
“Chúng ta đừng quá xót thương thảm sầu
Ta từng nói đã từ lâu
Thần thông dù giỏi cũng đâu ích gì
Khó mà thắng nghiệp báo kia,
Mục Liên tuy rất giỏi về thần thông
Trước đây cứu mẹ chẳng xong
Thì nay cũng chẳng cầu mong cứu mình
Một khi nghiệp lực hoành hành
Thần thông dù giỏi cũng đành chịu thôi,
Mục Liên biết trước hết rồi
Biết rằng tai họa chết người xảy ra
Dùng thần thông sẽ vượt qua
Dễ đâu chịu chết xót xa thế này
Nhưng làm như vậy không hay
Vì nghiệp lực vẫn vần xoay theo mình,
Mục Liên thảm họa biết rành
Nhưng mà hứng chịu, thuận tình, an nhiên
Vì mong trả hết nghiệp liền
Một lần trả dứt nghiệp tiền kiếp xưa
Hầu an nhàn trong đường tu
Hoàn thành Phật đạo kể từ kiếp sau,
Điều cao quý đứng hàng đầu
Mục Liên bảo vệ đạo mầu quang vinh
Nên tuẫn tử, nên hy sinh
Tấm gương sáng đó quả tình quý sao!”
Nghe lời Phật dạy thâm sâu
Vây quanh đệ tử cùng nhau thấm nhuần
Bình tâm tỉnh ngộ ra dần
Cùng xin tìm hiểu cội nguồn lâu nay
Từ trong tiền kiếp trước đây
Mục Liên ngài đã trót gây nghiệp gì?
*
Trong một tiền kiếp xưa kia
Mục Liên ngài vốn trụ trì chùa to
Là thầy tăng rất nhân từ
Đạo cao, đức trọng đường tu vẹn toàn,
Một hôm thầy phải đích thân
Làng bên thỉnh việc, thầy cần đi xa
Dặn dò đệ tử ở nhà:
“Sẵn sàng tiếp đón thật là nghiêm trang
Có hai thí chủ ghé làng
Đến chùa lễ Phật, cúng dường hôm nay.”
Cả chùa chờ đợi suốt ngày
Chẳng ai ghé đến nơi đây cúng dường
Trời chiều khuất bóng tà dương
Một người đệ tử vội vàng bước ra
Đưa tay đóng cửa chùa nhà
Chợt nhìn thấy vợ chồng già ngoài hiên
Dáng nghèo khó, vẻ lành hiền
Cùng nhau khiêm tốn ngồi bên mé ngoài
Chắc chờ chắc đợi lâu rồi
Chưa về, dù sắp tối trời quanh đây.
Hỏi thăm, đệ tử được hay
Hai ông bà tới cổng này từ trưa
Ngồi đây chờ gặp quý sư
Không ai hỏi tới nên chưa dám vào
Nhà xa, đi lại khó sao
Lại thêm nghèo túng nhưng nào quản chi
Tới đây lễ Phật từ bi
Cúng dường Tam Bảo lòng thì thành tâm
Cứ chờ đợi, chẳng ngại ngần
Dù cho đêm xuống xa gần vắng hoang.
Nghe xong đệ tử ngỡ ngàng
Lòng thầm bực bội nghĩ rằng: “Ôi thôi!
Chính hai hành khất này rồi
Cửa chùa chắn lối cùng ngồi quá lâu
Thời còn có thí chủ nào
Tới đây mà lại muốn vào làm chi!”
Lộ tâm phân biệt tức thì
Chê bai rách rưới, khinh khi bần hàn
Nhìn lạnh nhạt, nói lẹ làng:
“Lần sau lễ Phật cúng dường được thôi
Tới giờ chùa đóng cửa rồi.”
Bà già kính cẩn thốt lời phân bua:
“Bữa sau lễ Phật trong chùa
Thôi thì nghĩ lại kể như được rồi
Lần này đã lỡ tới nơi
Có lon gạo mới của người làng xa
Với lòng thành vợ chồng già
Xin cho dâng lại thiết tha cúng dường.”
Nghe xong đệ tử khinh thường
Vô tình buông tiếng chán chường, sân si:
“Tưởng rằng đem cúng những gì
Nhỏ nhoi lon gạo chùa thì thiếu chi
Thôi mau mau hãy đem về.”
Bà già năn nỉ não nề lắm thay:
“Gạo từ xa mang tới đây
Lột ra từng hột bảy ngày bảy đêm
Trộn vào nếp hiếm trong miền
Ướp cùng mật ngọt, lại thêm vị đường
Thành tâm đem đến cúng dường
Trước là cúng Phật, sau hàng chư Tăng…”
Bà già đang nói dở dang
Vừa xoay mặt lại, phũ phàng xiết bao
Cửa chùa đã đóng sập vào.
Ông chồng ngồi cạnh từ đầu lặng thinh
Kiên trì, nhẫn nhục, tận tình
Giờ đây nói nhỏ: “Chúng mình về thôi!”
Nhưng bà vợ nổi giận rồi
Trong cơn sân hận chân thời đạp ra
Gạo lon tung tóe gần xa
Miệng bà lớn tiếng thét la rầm trời:
“Thề ngàn kiếp, nguyện vạn đời
Gặp chùa tôi phá tơi bời chẳng nương
Gặp Tăng, Ni khắp muôn phương
Tôi thời khinh miệt chẳng thương tiếc gì!”
Ông chồng lệ ứa bờ mi
Ngậm ngùi thương vợ chỉ vì phút giây
Hận thầy, nhân xấu trót gây
Bình tâm thấy đáng tiếc thay vô ngần
Trong lòng ông bỗng nguyện thầm:
“Gặp duyên tôi sẽ quyết tâm tu liền!”
Hai vợ chồng rời mái hiên
Bà đi tức tối muộn phiền khôn nguôi.
Thầy trụ trì về tới nơi
Hỏi thăm cơ sự đầu đuôi tỏ tường
Phạt chàng đệ tử lầm đường
Phải lo sám hối quỳ hương tức thì
Làm sai trái, thiếu từ bi
Có tâm phân biệt còn gì lòng nhân,
Bản thân thầy cũng trở trăn
Tự mình sám hối, ăn năn vô cùng
Nghĩ thầm buồn bã trong lòng:
“Lỗi do đệ tử ở trong chùa này
Nên bà thí chủ chua cay
Buông lời thề độc đọa đày gieo nhân,
Tại mình vắng mặt bất thần
Cho nên mới tạo thêm phần tang thương.”
Thầy bèn bước tới thiền đường
Trước bàn thờ Phật thắp hương thề nguyền:
“Đời đời kiếp kiếp luân phiên
Nguyện làm con mãi, không phiền muộn chi
Làm con bà thí chủ kia
Hầu mong trả dứt nghiệp đi cho bà
Nghiệp bà vừa mới gây ra!”
Rồi thầy khấn nguyện thiết tha thêm liền:
“Khi bà phá phách chùa chiền
Thời con tâm nguyện xây thêm cảnh chùa,
Khi bà bất kính cửa từ
Khinh thường các giới đang tu thuận thành
Thời con nguyện được tu hành
Nguyện theo bà mãi loanh quanh chẳng rời
Nguyện thề xin mãi ghi lời
Đến khi bà dứt nghiệp rồi mới yên!”
Thầy trụ trì trong cửa thiền
Là tiền thân của Mục Liên bây giờ,
Bà già nghèo khó xa xưa
Chính là người thiếu nhân từ giờ đây
Là Thanh Đề trong kiếp này,
Luân hồi, nhân quả vần xoay chuyển hoài.
*
Giờ nghe chuyện kiếp thứ hai
Có gia đình nọ sinh trai nối dòng
Cửa nhà giàu có vô cùng
Chàng trai con một nên không thiếu gì
Sống đời sung sướng kể chi
Nhưng chàng lại chẳng nghĩ suy tốt lành
Chỉ say sưa, không học hành
Giao du kẻ xấu ở quanh vùng này
Phường phản bạn, quân lừa thầy
Xúm vào lợi dụng bao ngày tháng qua,
Chàng coi thường mẹ lẫn cha
Bao lời khuyên nhủ bỏ qua chẳng màng,
Sống trong tình cảnh phũ phàng
Đêm ngày cha mẹ của chàng khóc than
Bất thần sinh bệnh nguy nan
Mù lòa đôi mắt vô vàn thảm thương.
Một ngày bạn xấu tìm đường
Gài cô gái nọ cho chàng kết hôn
Mẹ cha nghe vậy mừng luôn
Nghĩ con có vợ bớt còn bê tha,
Ai dè cô vợ chàng ta
Mỗi khi trước mặt tỏ ra ngoan hiền
Để người thân không trách phiền
Sau lưng mưu kế lấy tiền của thôi
Gia tài chồng nhắm mãi rồi,
Bọn vô lại nọ tức thời tiếp tay
Để chờ chia chác của này
Chàng con ngu dại nào hay bẫy tình
Cho rằng hiện ở gia đình
Vợ là dâu thảo, đời mình thăng hoa.
Một hôm chàng phải đi xa
Khi về thấy nước đổ ra giữa nhà
Hỏi thời vợ nói: “Ông già
Giờ đây khó tính, khó mà chiều ông
Đem dâng nước để ông dùng
Ông chê nóng, lạnh thường không hài lòng
Nên ông đổ nước tứ tung
Tính tình rất chướng, lạ lùng kể chi.”
Một hôm chàng ở xa về
Thấy cơm vung vãi bốn bề phòng ăn
Chàng bèn tìm vợ hỏi thăm
Vợ cho biết: “Mẹ khó khăn vô cùng
Đem dâng cơm để bà dùng
Bà chê cơm mãi rồi vung khắp nhà
Thật là bà chướng quá mà
Khó mà tìm cách chiều bà êm xuôi.”
Đây là mưu kế vợ thôi
Nhưng chàng nào biết, tâm thời u mê
Nên khi cô vợ tỉ tê
Cứ than thở mãi, cứ chê trách hoài
Anh chồng nghe cũng lọt tai
Xiêu lòng mắc bẫy tin nơi vợ nhà
Một ngày đem cả mẹ cha
Bỏ rơi giữa chốn rừng già thẳm xa
Nghĩ rằng cha mẹ mù lòa
Khó bề tìm cách thoát ra khỏi rừng.
Vợ chồng già thật đáng thương
Cho rằng con bị lạc đường mà thôi
Nào hay ý định tanh hôi,
Vợ chồng mò mẫm lần hồi suốt đêm
Mưa lạnh lẽo, gió cuồng điên
Sáng may có kẻ trong miền đi qua
Thấy người quờ quạng mù lòa
Thương tình giúp đỡ đưa ra phía ngoài
Về nhà yên ổn cả hai,
Chàng con cùng vợ đóng vai ngoan hiền
Giả như mừng rỡ vô biên
Hỏi thăm cha mẹ huyên thuyên mặn nồng.
Sau lần đầu chẳng thành công
Vợ kia lại cứ cùng chồng tỉ tê
Bày mưu tính kế gớm ghê
Anh chồng theo vợ, u mê ngu đần
Một hôm bày chuyện bất nhân
Anh chồng tới cạnh song thân thưa rằng:
“Xa bên ngoại đã lâu năm
Giờ mình nên trở về thăm chốn này.”
Song thân nghe ưng thuận ngay
Chàng thuê xe ngựa một ngày cùng đi
Chàng cầm cương lái xe kia
Chở cha chở mẹ rất chi thắm tình,
Tới rừng già, gặp khúc quanh
Lặng im, hoang vắng, gập ghềnh, tối tăm
Chàng con dừng ngựa bất thần
Giả như gặp kẻ bất nhân chặn đường
Tay chân khua động vang rừng
Giả như đang chống cự phường gian manh
Miệng chàng la hét thất thanh
Làm như chính bản thân mình lâm nguy
Rồi nhân lúc náo loạn kia
Chàng không còn chút lương tri con người
Lấy cây roi quất tơi bời
Quất cha, quất mẹ miệng thời hét la
Giả như cướp đánh mẹ cha
Đúng như cùng vợ ở nhà mưu toan
Thật là bất hiếu vô vàn
Vô minh xui khiến bạo tàn ra tay,
Về phần cha mẹ nào hay
Mù lòa đâu thấy quanh đây chút gì
Dù đang đau đớn kể chi
Tưởng rằng có bọn cướp kia thật tình
Hai người không nghĩ đến mình
Hai tay quờ quạng ở quanh chỗ ngồi
Trong tâm nghĩ đến con thôi
Sợ con bị hại, hai người cùng la:
“Con ơi! Mau chạy cho xa
Kẻo quân cướp bóc đánh mà mạng vong
Con còn vợ trẻ chờ trông
Mẹ cha dù thác thời lòng cũng cam!”
Tiếng “con ơi!” thốt nhẹ vang
Yêu thương, tha thiết, nồng nàn, thiêng liêng
Khiến chàng con thức tỉnh liền
Thấy mình bất hiếu nhất trên cõi đời
“Con ơi!” âm hưởng tuyệt vời
Như gieo tâm đạo, như khơi lòng từ
Quay đầu khỏi cảnh âm u
Rời con đường xấu chàng đưa xe về
Tới nhà thú thật mọi bề
Rồi chàng quỳ lạy rất chi tâm thành
Quỳ xin sám hối tội tình
Xin cha với mẹ của mình thứ tha,
Rồi cho vợ về quê nhà
Về nơi nguyên quán phương xa của nàng.
Chàng con một thuở lầm đường
Giờ lìa bạn cũ, lìa phường gian manh
Say sưa tật xấu bỏ nhanh
Quay về nẻo chánh, an lành, thật chân
Suốt đời nguyện sống độc thân
Chăm lo phụng dưỡng ân cần mẹ cha,
Rồi chàng phát nguyện thiết tha
Xin làm con của ông bà dài lâu
Đời đời, kiếp kiếp về sau
Với bao lòng hiếu, với bao tâm từ.
Chàng con trong kiếp xa xưa
Là Mục Liên khoác áo tu kiếp này,
Còn bà mẹ kiếp trước đây
Kiếp này là mẹ của thầy Mục Liên.
*
Bà Thanh Đề, thiếu lòng tin
Cho nên nhân xấu triền miên gieo hoài
Để rồi hái quả bi ai
Xác thân đầy đọa, hình hài thương đau
Trầm luân dưới chốn ngục sâu
Tấm gương còn đó ai nào dễ quên.
Riêng về phần thầy Mục Liên
Ngẫm qua tiền kiếp kể trên rõ ràng
Một thời bất hiếu bạo tàn
Kiếp này quả báo phũ phàng lắm thay
Và trong kiếp sau cùng này
Nghiệp mong trả dứt không dây dưa hoài
Cho nên hứng tảng đá rơi
Tan xương, nát thịt đè người cũng cam.
Nghiệp thế gian trả không oan
Dù thần thông giỏi cũng làm ngơ thôi
Một khi trả dứt nghiệp rồi
Đường tu mới mở rạng ngời kiếp sau.
Truyện Thơ: Tâm Minh Ngô Tằng Giao
Minh Họa: Dương Kinh Thành
* DIỆU PHƯƠNG xuất bản 2009 *
Theo Phật Pháp Ứng Dụng