Tâm thức mỗi chúng ta biến hiện và diễn dịch khôn lường. Tâm cũng là nơi ngụy biện khôn lường làm chúng ta điên đảo. Một người nếu không kiểm soát được tâm của mình thì dễ bị tác động bởi cảnh trần rồi sinh ra những trạng thái vui buồn, hỷ nộ, ái ố..
Soi lại tâm mình chúng ta mới thấy tâm mênh mang và bất tận nếu như không kiểm soát hay chưa từng để ý đến nó. Trong kinh Hoa Nghiêm có câu:
“Tâm như công họa sư
Họa chủng chủng ngũ uẩn”
Nghĩa là tâm như người thợ vẽ khéo, hay vẽ lên tất cả hiện tượng, sự vật bên trong sâu thẳm tâm thức. Thiền Tông cũng có câu “Tâm viên ý mã” nghĩa là tâm như con vượn truyền cây, ý như con ngựa rong rủi. Vì vậy có những điều chúng ta nhận thức được, kiểm soát được nhưng có những đều chúng ta không ý thức được nó.
Hành trình đi vào nội tâm nghĩa là chúng ta phải cần mẫn tu tập làm sao cho tâm thức của mình đạt được trạng thái tĩnh lặng, từ đó tâm sẽ không còn vướng phải những rào cản về sự hơn thua, ganh ghét…Cũng như một con đường muốn không có rào cản thì cần phải trải qua quá trình dọn dẹp sạch sẽ những cỏ hoang mọc dại.
Muốn thế cần phải buông xả mọi dục vọng để quay trở về tâm, quay về với chánh niệm và với chính mình. Đó cũng là cách điều phục tâm. Bởi khi đã nhận ra tâm tánh bên trong, chúng ta sẽ cảm nhận được sự an lạc, làm chủ được mình và vượt qua tất cả ý niệm phân biệt vọng trần tâm thức.
Bài pháp thoại Hành Trình Đi Vào Nội Tâm do Đại Đức Thích Phước Tiến giảng trong khóa tu Một Ngày An Lạc lần thứ 81 tại Tu Viện Tường Vân, ngày 13/08/2017
