Tám hình thái cơ bản nhất khiến chúng ta đau khổ là: sanh, già, bệnh, chết, ái biệt ly, oán thắng hội, cầu bất đắc, ngũ ấm thạnh. Con người nào cũng vướng phải và đó là lý do vì sao chúng ta cần vượt qua. Đời là bể khổ nằm chung trong mọi hình thái. Để phản ánh cho tất cả cảm xúc bất an, khổ đau, sầu muộn, thành bại, được mất, sống chết của con người chúng ta.
Cuộc đời chúng sinh là phải chấp nhận tái sinh, dựa vào nghiệp để tái sinh. Chấp nhận thân phận của chúng sinh thì phải thừa nhận nghiệp cảm của chúng sinh. Điều quan trọng nhất là hãy chuyển nghiệp để tự giải thoát, tự cứu mình. Nhờ Phật pháp để người tu hành có đủ trí tuệ, giác ngộ được vấn đề nghiệp lực lôi dẫn chúng ta trong kiếp luân hồi từ một đến nhiều đời, đưa con người chúng ta vượt lần từ bến mê sang bờ giác.
Đức Phật nói nhìn hình ảnh con lạc đà chở nặng qua sa mạc nắng cháy như thế rất khổ đau. Nhưng chưa đáng khổ bằng con người chúng ta. Sống bị cột trói trong vô minh, trong sanh tử mà không có lối thoát. Đó mới là sự khổ đáng sợ, sanh tử triền miên còn sợ hơn con lạc đà đi trong sa mạc.
Đường đi khó, không khó vì ngăn sông cách núi nhưng ngặt vì lòng người ngại núi e sông. Cho nên sự tu tập chân thành, chân thật của con người rất là quan trọng. Nó có thể quyết định con người đó có thể đến được mục đích của sự giác ngộ hay không. Như trong duy biểu học Hòa thượng Nhất Hạnh có dạy:
Lướt trên sóng sanh tử
Thuyền từ vượt bến mê
Nụ cười vô úy nở
Phiền não tức bồ đề.
Bài thuyết pháp mới nhất “Vượt Qua Bể Khổ” được đại đức giảng sư Thích Phước Tiến giảng trong khóa tu Một Ngày An Lạc lần thứ 75 tại Tu Viện Tường Vân, ngày 26/02/2017 (01/02/Đinh Dậu)