Kinh Giới Tiêu Tai
Phật Thuyết Giới Tiêu Tai Kinh
Ngô Chi Khiêm dịch
Bản Việt dịch của Thích Nguyên Chơn
***
Đúng thật như thế, chính tôi được nghe: Trong thời gian Đức Phật an trú tại nước Xá-vệ, bấy giờ có một huyện mà tất cả mọi người trong đó đều vâng giữ năm giới, mười điều thiện do Đức Phật chế định. Cả một huyện không có gia đình nào nấu rượu. Ngày kia người con trai của gia đình trưởng giả trong huyện này muốn đi buôn bán ở nơi xa. Lúc sắp lên đường, cha mẹ người ấy dạy:
– Con hãy siêng năng giữ gìn năm giới, thực hành mười điều lành, không nên uống rượu, để khỏi phạm giới nặng của Phật.
Người con vâng lời cha mẹ rồi lên đường sang một nước khác buôn bán. Tại đây, anh ta gặp lại một bạn học cũ. Bạn thân gặp nhau, cả hai vô cùng vui mừng. Người bạn ấy đưa anh ta về nhà, rồi mang ra một bình rượu Bồ đào để bạn bè cùng nhau uống. Người bạn mời, nhưng anh ta từ chối và bảo:
– Người nước tôi đều vâng giữ năm giới, không ai dám phạm. Vì uống rượu, đời sau làm người ngu si, không được gặp Phật. Hơn nữa, khi sắp lên đường, cha mẹ tôi cũng đã răn nhắc. Nếu uống sẽ trái lời dạy, lại phạm giới, tội rất nặng. Tôi với anh đã quen biết nhau lại rất thân thiết, thêm lâu ngày mới gặp, lòng tuy vô cùng vui mừng, nhưng anh cũng không nên khiến tôi phải phạm giới, trái lời dạy của cha mẹ!
Người bạn nói:
– Tôi với anh cùng học một thầy, nghĩa tình như anh em. Cha mẹ tôi cũng là cha mẹ của anh. Cha mẹ tôi đã kính anh, há anh lại trái lời họ sao? Nếu tôi đến nhà anh, nhất định tôi sẽ thuận theo ý cha mẹ anh!
Bất đắc dĩ anh ta phải uống, và uống nhiều đến nỗi say nằm ba ngày mới tỉnh. Sau khi tỉnh rượu, anh ta vừa hối hận vừa lo sợ. Sau khi công việc buôn bán xong, anh ta trở về cúi đầu tạ tội trước cha mẹ. Cha mẹ anh ta bảo:
– Ngươi đã trái lời chúng ta dạy, lại phạm giới Phật, khởi đầu cho việc làm loạn phép tắc, không phải là con chúng ta. Ngươi không cần phải nói thêm gì, chúng ta sẽ làm gương cho mọi người trong đất nước này.
Thế là họ cho anh ta những vật kiếm được rồi đuổi ra khỏi nước, không cho ở nhà. Đã phạm giới, bị cha mẹ đuổi khỏi nhà, anh ta lang thang đến một nước khác. Trên đường đi, anh ta tạm trú tại một quán trọ. Ba vị quỉ thần mà người chủ quán trọ này phụng thờ có thể hiện thành người, ăn uống, nói chuyện với nhau. Chủ quán trọ nhiều năm thờ phụng ba vị quỉ thần này, nên cũng mỏi mệt, gia tài lại cạn kiệt, mà người trong nhà bị bệnh tật, chết chóc liên miên. Vì thế lòng ông vô cùng chán ghét và lén bàn luận với nhau về điều này.
Ba thần biết được tâm ý của chủ nhà chán ghét mình, nên bàn:
– Người này cạn kiệt tài sản, chính là vì chúng ta mà chúng ta chưa từng làm lợi ích cho gia đình này, nên họ oán ghét chúng ta. Chúng ta nên tìm châu báu mang về ban cho họ, để họ được vui!
Sau khi bàn bạc, ba vị quỉ thần này liền trộm báu vật trong kho tàng của vua nước khác, rồi mang về cất giữ trong vườn. Sau đó báo với chủ quán:
– Ông siêng năng gian khổ phụng sự chúng ta đã nhiều năm. Nay chúng ta muốn ban phước cho ông, để ông được giàu sang. Ông thích không?
Chủ nhân đáp:
– Tôi xin nhận ân lớn của các thần!
Quỉ nói:
– Trong vườn của ông có vàng bạc. Hãy đến đó lấy, sẽ được phúc lớn, giúp thỏa mãn ước mong của ông!
Người chủ vui mừng. Khi ra vườn, ông thấy nhiều vật quí hiếm, liền mang vào nhà. Ông ta cảm tạ thần và nói:
– Ngày mai chúng con bày biện thức ăn thức, xin thần hạ cố đến thọ thực!
Chủ nhân bày tiệc rất thịnh soạn. Vừa xong, thì ba vị quỉ thần cũng đến trước cửa. Nhưng khi thấy người nước Xá-vệ ngồi trong nhà này, thì ba vị thần liền vụt chạy. Chủ nhân thấy thế, liền chạy theo mời thỉnh lại:
– Thức ăn thức uống đã dọn xong. Các thần cũng hạ cố đến rồi, nhưng sao lại đột nhiên bỏ chạy?
Ba thần đều nói:
– Hiện trong nhà ngươi có khách quí, chúng ta đâu dám vào!
Vừa dứt lời, ba thần lại hoảng sợ chạy tiếp. Chủ nhân trở vào nhà ngồi suy nghĩ: “Trong nhà ta không có ai khác, chỉ có người này mà thôi!”. Thế là ông ta ra gặp người ấy chuyện trò, bày biện thức ăn thức uống, cùng nhau thọ dụng, vô cùng vui vẻ. Ăn uống xong, chủ nhà bèn hỏi:
– Thưa quí khách! Ngài có uy đức gì ở đời mà khiến cho ba vị thần tôi thờ phụng bấy lâu phải sợ ngài mà chạy trốn vậy?
Vị khách liền nói về công đức của Phật, của ngũ giới, thập thiện, rồi bảo:
– Do tôi phạm giới rượu, bị cha mẹ đuổi khỏi xứ. Tuy còn lại bốn giới, nhưng vẫn được các thiện thần theo bảo vệ. Vì thế ba thần mà ông thờ phụng không dám gặp mặt.
Chủ nhà nói:
– Tuy tôi phụng thờ các vị thần này, nhưng từ lâu đã nhàm chán. Hôm nay muốn kính giữ năm giới của Phật.
Nhân đây, chủ nhà lãnh thọ ba qui y, năm giới, mười điều thiện từ người khách trọ kia. Sau khi thọ giới, chủ nhà một lòng siêng năng gìn giữ, không dám buông luông. Một hôm ông hỏi người khách trọ:
– Đức Phật hiện đang trú tại nơi nào? Tôi có được gặp Ngài chăng?
Người khách trọ đáp:
Hiện Đức Phật đang an trú tại vườn Cấp Cô Độc, nước Xá-vệ. Ông mau đến đó có thể gặp được Ngài!
Người chủ quyết tâm đến nơi ấy. Trên đường đi, ông gặp một ngôi đình, trong đó có một phụ nữ xinh đẹp sinh sống, cũng chính là vợ của một con quỉ ăn thịt người. Đã đi qua một đoạn đường xa, trời lại sắp tối, người chủ bèn xin người nữ tá túc một đêm. Người nữ nói:
– Ông chớ nên ở lại nơi này, nên đi gấp!
Người chủ vội hỏi:
– Vì sao? Có điều gì chăng?
Người nữ đáp:
– Tôi đã nói với ông rồi, còn hỏi làm gì?
Người chủ ấy suy nghĩ: “Người nước Xá-vệ khi trước chỉ còn bốn giới của Phật mà các vị thần ta thờ còn phải sợ như thế, ta đây đã thọ ba qui y, năm giới, mười giới, tâm gìn giữ không buông lung, thì có sợ gì!” Thế là người này ở lại một đêm. Quỉ ăn thịt người thấy các vị thần uy mãnh hộ giới quanh quẩn bên người chủ, liền tránh xa ngôi đình bốn mươi dặm, suốt đêm không dám trở về.
Đến sáng, người chủ quán trọ kia lên đường. Đi chưa được bao xa, ông thấy nhiều hài cốt mà con quỉ đã ăn rơi vãi ngổn ngang, lông tóc ông dựng đứng, vừa sợ hãi, vừa ăn năn, ông suy nghĩ: “Khi ta ở bản quốc, nhà cửa, áo quần, ăn uống đầy đủ, vô cùng sung sướng. Bỗng dưng bị người kia bày bảo, nói Phật đang ở nước Xá-vệ, làm ta phải đi. Điều kì diệu đâu chưa thấy, trái lại chỉ thấy xương cốt ngổn ngang!”. Thế là ông sinh tâm xấu nghĩ tiếp: “Chẳng bằng ta trở lại chỗ cô gái kia, đưa cô ta về bổn quốc sinh sống như xưa, chẳng phải sung sướng lắm sao?”.
Thế là ông ta trở lại chỗ ngôi đình, xin cô kia tá túc một đêm. Cô gái hỏi:
– Ủa! Sao anh trở lại?
– Dự tính bất thành, nên quay lại xin nghỉ tạm một đêm_Người kia đáp.
– Lần này anh chết chắc rồi! Vì chồng của tôi là ăn thịt người, không bao lâu nó sẽ về đến. Anh phải đi gấp!_Cô gái bảo.
Cậu ta không tin, quyết ở lại mà không chịu đi. Lúc ấy lòng dục nổi mạnh, nên không tin công đức tam qui y và tâm ngũ giới, thập thiện. Vì thế các vị thiện thần bỏ đi. Sau đó ác quỉ trở về. Cô gái sợ chồng ăn thịt người khách, nên thương xót giấu trong lu.
Quỉ trở về ngôi đình, nghe mùi thịt người, hắn hỏi vợ:
– Mình kiếm được thịt ư, tôi muốn ăn?
– Tôi không đi đâu thì sao có thịt được? Còn đêm hôm qua sao chàng không về?
– Do hành động của mình mà trong nhà có khách quí tá túc, khiến tôi bị đuổi!
Bấy giờ, người chủ kia đang trốn trong lu, nghe nói vậy, lòng càng thêm sợ hãi, không còn nhớ đến ý nghĩa của ba qui y. Cô gái lại hỏi:
– Vì sao anh chẳng kiếm được thịt?
– Chính vì đệ tử Phật ở trong nhà của mình đó, các thiện thần hộ giới đuổi tôi ra ngoài bốn mươi dặm, ban đêm ngủ ngoài đồng trống, trong lòng vô cùng sợ hãi, đến bây giờ vẫn chưa an, cho nên không kiếm được thịt!
Khi nghe quỉ nói như vậy, người vợ thầm vui mừng, nhân đó hỏi chồng:
– Giới của Phật như thế nào? Làm sao để phụng trì?
– Tôi đói khát lắm, mau đem thịt ra đây! Không cần hỏi điều này. Đây là giới vô thượng chính chân, ta chẳng dám nói!
Người vợ bảo:
– Hãy nói cho tôi nghe, tôi sẽ cho anh thịt!
– Bản tánh của quỉ tham lam, hung bạo, trong lòng không ngừng thôi thúc muốn ăn thịt, lại thêm bị vợ hỏi ép quá, quỉ bèn thuyết ba qui y, năm giới trọng: một là nhân từ, không sát sanh; hai là giữ lòng chân thành và trong sạch, không trộm cắp; ba là giữ vững trinh tiết, không tà dâm; bốn là không nói dối; năm là luôn hiếu thuận, không uống rượu. Khi quỉ thuyết giới thứ nhất, người vợ liền lãnh thọ. Quỉ thuyết năm giới, người vợ trong tâm lãnh thọ và miệng tụng đọc đầy đủ. Người kia đang trốn trong vò, nghe biết và nhớ lại năm giới, nên cũng theo đó mà lãnh thọ. Trời Đế Thích biết tâm hai người này đã tự qui Phật, liền chọn năm mươi thiện thần theo bảo vệ. Thế là quỉ liền bỏ chạy mất.
Sáng hôm sau, vợ quỉ hỏi người chủ quán trọ kia:
– Ông sợ chăng?
Người chủ quán kia đáp:
– Sợ quá! Nhưng nhờ ân của cô, tôi mới tỉnh ngộ mà nhớ đến Phật!
Vợ quỉ hỏi:
– Vì sao hôm qua ông lại trở về?
– Tôi thấy xương người chết, nào cũ nào mới ngổn ngang khắp nơi, nên sợ quá mà trở về!
Vợ của quỉ nói:
– Xương ấy do tôi ném bỏ. Tôi vốn là con gái của một gia đình lương thiện, bị quỉ bắt đem về làm vợ, đau xót cùng tột mà không biết bày tỏ cùng ai. Hôm nay nhờ ân ngài mà tôi nghe được giới của Phật, lìa xa được quỉ này!
Vợ quỉ lại hỏi:
– Bây giờ ngài muốn đi đâu?
Người chủ quán trọ đáp:
– Tôi muốn đến nước Xá-vệ diện kiến Đức Phật!
Vợ quỉ nói:
– Hay thay! Tôi gác lại việc trở về nước gặp cha mẹ để theo ngài đến diện kiến Đức Phật!
Thế là hai người cùng lên đường. Trên đường đi, gặp một đoàn bốn trăm chín mươi tám người, họ hỏi:
– Các ngài từ nơi nào đến đây, muốn đi về đâu?
Những người ấy đáp:
– Chúng tôi vừa từ chỗ Đức Phật đến đây!
Họ lại hỏi:
– Các ngài đã được gặp Phật, vì sao lại bỏ đi?
Những người ấy đáp:
– Hằng ngày Đức Phật thuyết kinh, trong tâm chúng tôi mờ mịt, nên vẫn chưa hiểu, vì thế hôm nay trở về nước!
Hai hiền giả thuật lại toàn bộ việc con quỷ ăn thịt người sợ giới. Nghe xong, những người có phẩm hạnh cao tâm ý khai mở, khuyên cả đoàn trở lại diện kiến Đức Phật. Thấy họ từ xa, Đức Phật liền mỉm cười, từ miệng Ngài phóng ra luồng ánh sáng năm màu. Tôn giả A-nan thưa:
– Bạch Thế Tôn! Ngài không bao giờ cười suông, hẳn là sắp nói điều gì!
Đức Phật hỏi A-nan:
– Ông thấy bốn trăm chín mươi tám người kia quay trở lại chăng?
A-nan thưa: Bạch Thế Tôn! Thấy ạ!
Phật bảo tiếp:
– Hôm nay bốn trăm chín mươi tám người này đã gặp được bổn sư của họ, nên đồng trở lại diện kiến Phật. Họ đều sẽ đắc đạo.
Năm trăm nguời cùng đến trước Phật, đảnh lễ Ngài, rồi một lòng nghe kinh. Nghe xong, tâm ý của họ tỏ ngộ, xin Phật xuất gia làm sa-môn và đồng chứng quả A-la-hán.
Người phạm giới uống rượu, người chủ quán trọ và người nữ này là anh em từ nhiều đời với nhau. Nhưng hai người nầy là thầy đời trước của bốn trăm chín mươi tám người đây. Phàm người đi cầu đạo, cốt phải gặp được bổn sư và thiện hữu. Như thế mới có thể hiểu đạo.
Nghe Đức Phật nói kinh này xong, đại chúng vui mừng đảnh lễ rồi lui.