Vi Diệu Pháp – Bộ Phân Tích
Dịch giả: Tịnh Sự (Santakicca)
***
Lời Tựa (Abhidhammatthasangaha)
VÔ TỶ PHÁP TẠNG (Abhidhamma Piṭaka) gồm có 7 bộ. Bộ Vibhaṅga nầy là bộ thứ hai trong bảy bộ ấy; là bộ có tầm quan trọng đáng kể về hệ phân tích, là đặc điểm Hệ phái Phật Giáo Nguyên Thủy, vốn có truyền thống chi li, phân tích từng vấn đề cho được sáng tỏ, rõ ràng, cụ thể, thiết thực và có mạch lạc, để người thừa kế Ðạo nghiệp không lầm lẫn Chánh pháp với tà giáo bởi những từ ngữ tối nghĩa, ẩn ngữ, mật ngôn, áo lý… nên những Pháp căn bản cho sự tu tập, nhất là thiền quán (Vipassanā) như :
– Uẩn phân tích (Khandhavibhaṅga)
– Xứ phân tích (Āyatanavibhaṅga)
– Giới phân tích (Dhātuvibhaṅga)
– Ðế phân tích (Saccavibhaṅga)
– Quyền phân tích (Indriyavibhaṅga)
– Duyên phân tích (Paccayavibhaṅga)
– Niệm phân tích (Sativibhaṅga)
– Cần phân tích (Viriyavibhaṅga)
– Thần túc phân tích (Iddhipādavibhaṅga)
– Giác chi phân tích (Bodhipakkhiyavibhaṅga)
– Ðạo phân tích (Maggavibhaṅga)…
Ðược Bộ phân tích nầy phân tích hết sức rõ rệt, rất có lợi cho người thật tâm hành đạo, và cũng hữu ích cho người thật lòng nghiên cứu Phật học.
Theo truyền thuyết, Bộ Vibhaṅga được Ðức Phật thuyết 12 ngày, trong thời gian an cư mùa mưa năm thứ 7 (kể từ lúc thành đạo) tại Tāvatimsa, gồm có 6.500 Pháp uẩn (Dhammakkhandha), 1.118 đoạn (Pabba), 18 chương (Kanda), và có 70 triệu chư Thiên chứng quả.
Bởi tập Vibhaṅga có những điểm lợi ích thiết thực như đã nói trên, nên chúng tôi cố gắng phiên dịch ra Việt ngữ, mong đóng góp vào ngôi nhà Chánh Pháp, nhứt là Ðại Tạng Kinh của Phật Giáo.
Nếu có những điểm sơ thất, mong các bậc cao tăng, thức giả từ bi bổ túc cho.
Tỷ Khưu TỊNH SỰ
LỜI GIỚI THIỆU
VIBHAṄGA là bộ thứ nhì của Tạng ABHIDHAMMA, đã được Ngài Tịnh Sự (Mahāthera Santakicco) phiên dịch từ Thái văn ra Việt văn, nay các đệ tử của Ngài tiếp nối huệ mạng của Thầy Tổ, tu chỉnh bản dịch Tạng Abhidhamma của Ngài chưa được in thành sách mà Ngài đã tịch!
Tôi vẫn lưu tâm vấn đề nầy từ lâu, nhưng chưa gặp cơ hội thuận tiện, mãi đến đại hội Phật Giáo kỳ II, Nhà nước cho thành lập thêm “Viện Nghiên Cứu Phật Học Việt Nam”, tôi cho mời các vị Sư đệ tử của Ngài đến chùa Nam Tông, đề nghị các Sư tu chỉnh bản dịch của Ngài thật kỹ lưỡng, tôi sẽ xin giấy phép ấn hành.
Các vị Sư của Ngài hưởng ứng lời kêu gọi của tôi, nên tích cực tu chỉnh Bộ DHAMMASAṄGANI và đã được Thành Hội Phật Giáo Thành Phố Hồ Chí Minh ấn hành.
Nay các vi Sư đệ tử của Ngài tiếp tục tu chỉnh Bộ Vibhaṅga. Chúng tôi rất hoan hỉ trước tinh thần đoàn kết và nhiệt tâm duy trì Phật Giáo của các vị ấy. Vậy nhân danh Tăng Trưởng Hệ Phái Phật Giáo Nam Tông (Nguyên thủy) Việt Nam, xin trân trọng giới thiệu dịch phẩm Vibhaṅga nầy đến toàn thể Chư Tăng, các Phật tử trong và ngoài nước nên nghiên cứu học, đọc… cho trí tuệ tu hành càng được tăng tiến.
Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật.
Kỳ Viên Tự , ngày 11-12-1990 (PL.2534)
Tăng Trưởng Hệ Phái Nam Tông Việt Nam
Hoà Thượng THÍCH SIÊU VIỆT
