QUYỂN 22
Ngày nay đệ tử chúng con, ngồi ở đạo tràng, trước đã sám hối thuật rõ tội báo của ác nghiệp. Vì khổ lụy của ác báo, nên trái với nghiệp thù thắng tốt đẹp. Vì nghiệp bất thiện, nên phải đọa lạc, trong ba đường ác (1), chịu các khổ não. Sanh được ở trần gian, vẫn trả quả báo, đều do nhân duyên đời quá khứ, bỏ thân nầy thọ thân khác, không khi nào tạm nghỉ. Vì thế, nên các đức Phật, chư Đại Bồ Tát có thần thông thiên nhãn (2), thấy tất cả chúng sanh trong ba cõi, phước hết phải theo nghiệp đọa nơi đường khổ. Các Ngài thấy cõi Vô Sắc, ưa đắm trước định tâm, không biết mạng hết, phải đọa nơi cõi địa ngục, vì hưởng hết phước báo, thọ hình cầm thú. Các trời cõi Sắc cũng lại như vậy; từ chỗ tốt đẹp sanh vào cõi Dục đã là bất tịnh, lại chịu đủ điều khổ sở, hưởng hết phước báo, phải đọa vào địa ngục, ở trong địa ngục chịu khổ vô lượng.
Lại thấy trong loài người, nhờ sức tu thập niệm (3), mới mang được thân người, nhưng vẫn chịu nhiều cảnh khổ, mạng sống chấm dứt, không khéo lại bị đọa lạc nữa. Nhìn thấy con đường súc sinh, tất cả thượng cầm hạ thú, chịu các khổ não, bị đánh đập xua đuổi, chở nặng, đi xa đau đớn khốn khổ, trày vai trợt cổ, sống nóng đốt thân. Lại thấy loài quỷ đói, thường bị đói khát, lửa đốt thiêu thân, khi kiếp khổ hết, nếu không chút phước lành, không bao giờ giải thoát, ai có phước đức, sẽ được mang thân người, bị nhiều bệnh và chết yểu, đại chúng phải biết, thiện ác hai đường, chưa từng tạm nghĩ, quả báo liên miên, không khi nào thôi dứt, giàu nghèo sang hèn, tùy hành động sanh ra, không có ai không tạo nhơn, mà bị quả báo. Giờ đây đệ tử chúng con chí thành đảnh lễ các đức Phật vô lượng ở phương nam:
Kính lạy Đức Phật Ái Chiếu
Kính lạy Đức Phật Danh Xưng
Kính lạy Đức Phật Tín Công Đức
Kính lạy Đức Phật Thanh Tịnh Trí
Kính lạy Đức Phật Bửu Công Đức
Kính lạy Đức Phật Diệu Tín Hương
Kính lạy Đức Phật Thắng Viên
Kính lạy Đức Phật Thắng Tiên
Kính lạy Đức Phật Bửu Trí
Kính lạy Đức Phật Cam Lộ Oai Đức
Kính lạy Đức Phật Tín Tạng
Kính lạy Đức Phật Nguyệt Thượng Thắng
Kính lạy Đức Phật Long Bộ
Kính lạy Đức Phật Tín Hiệt Huệ
Kính lạy Đức Phật Ái Thật Ngữ
Kính lạy Đức Phật Ưu Ba La Hương
Kính lạy Đức Phật Chiên Đàn Tự Tại
Kính lạy Đức Phật Đích Thắng
Kính lạy Đức Phật Phổ Hạnh
Kính lạy Đức Phật Công Đức Thắng
Kính lạy Đức Phật Đại Oai Đức
Kính lạy Đức Phật Chủng Chủng Sắc Nhựt
Kính lạy Đức Phật Quá Chư Quá
Kính lạy Đức Phật Vô Lượng Nhãn
Kính lạy Đức Phật Tàm Quý Trí
Kính lạy Đức Phật Công Đức Cúng Dường
Kính lạy Đức Phật Chủng Chủng Thinh
Kính lạy Đức Phật Công Đức Khả Lạc
Kính lạy Đức Phật Trú Thanh Tịnh
Kính lạy Đức Phật Diệu Hương
Kính lạy Đức Phật Nguyệt Quang
Kính lạy Đức Phật Giới Phận
Kính lạy Đức Phật Hoa Trí
Kính lạy Đức Phật Ưu Đa Ma Ý
Kính lạy Đức Phật Bất Vấn Ý
Kính lạy Đức Phật Sơn Tự Tại Tích
Kính lạy Đức Phật Tịch Vương
Kính lạy Đức Phật Giải Thoát Vương
Kính lạy Đức Phật A Ta Di Lưu Vương
Kính lạy Đức Phật Như Ý Lực Thích Khứ
Kính lạy Đức Phật Tánh A Đề Giá
Kính lạy Đức Phật Bất Tán Thán Thế Gian Thắng
Kính lạy Đức Phật Pháp Nhiễm
Kính lạy Đức Phật Bửu Tinh Tú Giải Thoát Vương
Kính lạy Đức Phật Bạch Bửu Thắng
Kính lạy Đức Phật Pháp Hành Tự Tại
Kính lạy Đức Phật Đà La Ni Tự Tại
Kính lạy Đức Phật A Nan Đà Thinh
Kính lạy Đức Phật Trí Bộ Vương
Kính lạy Đức Phật Di Lưu Bình Đẳng Phấn Tấn Vương
Kính lạy Đức Phật Trí Phấn Tấn
Kính lạy Đức Phật Pháp Hoa Thông Thọ Đề
Kính lạy Đức Phật Đa Ba Ni Thể
Kính lạy Đức Phật A Ni Già Đà Lộ Ma Thắng
Kính lạy Đức Phật Ưu Đa La Thắng Pháp
Kính lạy Đức Phật Đại Trí Niệm Phược
Kính lạy Đức Phật Xà Già Đề Tự Tại Nhứt Thiết Thế Gian Đảm
Kính lạy Đức Phật Kiến Vô Úy
Kính lạy Đức Phật Tự Tại Tác
Kính lạy Đức Phật Tự Tại Lượng
Kính lạy Đức Phật Như Pháp Tu Hành
Đức Phật bảo Tôn Giả Xá Lợi Phất: “Ta thấy các đức Phật ở phương vô lượng, đông như thế đó, nhiều họ, nhiều tên, nhiều cõi nước Phật, các ông phải nên hết lòng quy kính lễ bái.” Phật bảo Xá Lợi Phất: “Phải nên quy mạng chư Phật ở phương tây”:
Kính lạy Đức Phật A Bà La Diệm Bà Sư Hoa
Kính lạy Đức Phật Ma Dật Sa Khẩu Thinh Khứ
Kính lạy Đức Phật Trí Thắng Tăng Trưởng Xưng
Kính lạy Đức Phật Sa Man Đa Ba Thi
Kính lạy Đức Phật Thứ La Tỳ La Diệm Hoa Quang
Kính lạy Đức Phật Pháp Hành Nhiên Đăng
Kính lạy Đức Phật Vô Đẳng Thắng
Kính lạy Đức Phật Trí Phấn Tấn Danh Xưng Vương
Kính lạy Đức Phật Phạn Phấn Tấn Diệu Cổ Thinh
Kính lạy Đức Phật Ba Đầu Ma Thi Lợi Tạng Nhãn
Kính lạy Đức Phật A Tăng Già Ý Diệm
Kính lạy Đức Phật Thiên Nguyệt Quang Minh Tạng
Kính lạy Đức Phật Lạc Pháp Hành
Kính lạy Đức Phật Ma Ni Bà Đà Quang
Kính lạy Đức Phật Sư Tử Quảng Nhãn
Kính lạy Đức Phật Thập Phương Sanh Thắng
Kính lạy Đức Phật Trí Tác
Kính lạy Đức Phật Vô Biên Tinh Tấn Hàng Phục Nhứt Thiết Chư Oán
Kính lạy Đức Phật Đại Thắng Khởi Pháp
Kính lạy Đức Phật A Vô Hạ Kiến
Kính lạy Đức Phật Vô Biên Mạng
Kính lạy Đức Phật Quán Pháp Trí
Kính lạy Đức Phật Vô Ngại Tinh Tấn Nhựt Thiện Tư Duy Phấn Tấn Vương
Kính lạy Đức Phật Bất Lợi Tha Ý
Kính lạy Đức Phật Vô Biên Kiến
Kính lạy Đức Phật Trí Kiến Pháp
Kính lạy Đức Phật Nhứt Thiết Thiện Căn Chủng Tử
Kính lạy Đức Phật Ưu Đa Trí Thắng Phát Hành Công Đức
Kính lạy Đức Phật Trí Hương Thắng
Kính lạy Đức Phật Trí Thượng Thi Khí Hương
Kính lạy Đức Phật Phước Đức Thắng Trí Khứ
Kính lạy Đức Phật Bất Khả Tư Nghì Pháp Hoa Hống Vương
Kính lạy Đức Phật Pháp Thanh Tịnh Thắng
Kính lạy Đức Phật Bất Khả Tư Nghị Di Lưu Thắng
Kính lạy Đức Phật Năng Khai Pháp Môn
Kính lạy Đức Phật Tỳ Lô Giá Na Pháp Hải Hương Vương
Kính lạy Đức Phật Lực Vương Thiện Trụ Pháp Vương
Kính lạy Đức Phật Thắng Lực Tán Nhứt Thiết Ác Vương
Kính lạy Đức Phật Kiến Vô Biên Lạc
Kính lạy Đức Phật Thiện Hóa Công Đức Diệm Hoa Vương
Kính lạy Đức Phật Kiến Bỉ Ngạn
Kính lạy Đức Phật Thiện Hóa Trang Nghiêm
Kính lạy Đức Phật Kiến Lạc Xứ
Kính lạy Đức Phật Ni Câu Luật Vương Thắng
Kính lạy Đức Phật Diệu Thắng
Kính lạy Đức Phật Đại Lực Trí Huệ Phấn Tấn Vương
Kính lạy Đức Phật Pháp Thọ Đề
Kính lạy Đức Phật Kiên Cố Cái Thành Tựu
Kính lạy Đức Phật Nhứt Thiết Chủng Trí Tư Sanh Thắng
Kính lạy Đức Phật Nhập Thắng Trí Tự Tại Vương
Kính lạy Đức Phật Nhứt Thiết Thế Gian Đắc Tự Tại Hữu Kiều Lương Thắng
Kính lạy Đức Phật Tận Hiệp Thắng
Kính lạy Đức Phật Thanh Tịnh Giới Công Đức Vương
Kính lạy Đức Phật Ba Đầu Ma Tán Man Trí Đa Trang Nghiêm
Kính lạy Đức Phật Nhứt Vương
Kính lạy Đức Phật Đại Đa Nhơn An Ẩn
Kính lạy Đức Phật Nhị Thắng Thinh Công Đức
Kính lạy Đức Phật Viên Kiên
Kính lạy Đức Phật Lực Sĩ
Kính lạy Đức Phật Bửu Châu Ma Ni Hỏa
Kính lạy Đức Phật Đại Hải Di Lưu
Kính lạy Đức Phật Thắng Vương
Kính lạy Đức Phật Bất Trú
Kính lạy Đức Phật Bất Không Công Đức
Kính lạy Đức Phật Sơ Viễn Ly Bất Trược Vương
Kính lạy Đức Phật Hư Không Hạnh
Kính lạy Đức Phật Vô Ngại Xưng
Kính lạy Đức Phật Thinh Sơn
Kính lạy Đức Phật Bất Khả Tư Nghị Khởi Tam Muội Xưng
Kính lạy Đức Phật Chư Thiên Phạm Vương Kê Đâu
Kính lạy Đức Phật Thị Vô Nghĩa Vương
Kính lạy Đức Phật Hộ Cấu Vương
Kính lạy Đức Phật Chiếu Công Đức
Kính lạy Đức Phật Tự Tại Nhãn
Kính lạy Đức Phật Trí Tịch Thành Tựu Tánh
Kính lạy Đức Phật Vô Chướng Ngại Trí Thành Tựu
Kính lạy Đức Phật Thuyết Quyết Định Nghĩa
Kính lạy Đức Phật Trang Nghiêm Pháp Đăng Diệu Xưng
Kính lạy Đức Phật Nhị Bảo Pháp Đăng
Kính lạy Đức Phật Đại Diệm Tạng
Kính lạy Đức Phật Tự Sư Tử Thượng Thân Trang Nghiêm
Kính lạy Đức Phật Trí Bửu Nhân Duyên Trang Nghiêm
Kính lạy Đức Phật Nhãn Chư Căn Thanh Tịnh Nhãn
Kính lạy Đức Phật Thiện Hương Tùy Hương Ba Đầu Ma
Kính lạy Đức Phật Pháp Nguyệt
Kính lạy Đức Phật Quảng Đại Tâm
Kính lạy Đức Phật Giới Công Đức
Kính lạy Đức Phật Thường Cảnh
Kính lạy Đức Phật Tùy Thuận Xưng
Kính lạy Đức Phật Pháp Tự Tại
Kính lạy Đức Phật Như Ý Trang Nghiêm
Kính lạy Đức Phật Kim Tạng
Kính lạy Đức Phật Thận Tham
Kính lạy Đức Phật Tứ Diệu Nghĩa Kiên Cố Nguyện
Kính lạy Đức Phật Nhứt Thiết Đức Luân Quang
Kính lạy Đức Phật Pháp Hống Trí Minh
Kính lạy Đức Phật Cam Lộ Quang
Kính lạy Đức Phật Vô Biên Trang Nghiêm
Kính lạy Đức Phật Thắng Phước Điền
Kính lạy Đức Phật Thiện Quyết Định Chư Pháp Trang Nghiêm
Đức Phật bảo Ngài Xá Lợi Phất: “Ở phương tây có các đức Phật vô lượng vô biên như thế, các ông phải hết lòng kính lạy.” Kế đó Phật bảo Xá Lợi Phất: “Các ông cũng phải nên chí tâm, kính lạy các đức Phật phương bắc.”
Kính lạy Đức Phật Thắng Tạng
Kính lạy Đức Phật Tự Tại Tạng
Kính lạy Đức Phật Vô Biên Hoa Long Nhất Câu Tô Ma Vương
Kính lạy Đức Phật Hàng Phục Chúng Ma Dõng Mãnh
Kính lạy Đức Phật Định Chư Ma
Kính lạy Đức Phật Pháp Tượng
Kính lạy Đức Phật Công Đức Thắng
Kính lạy Đức Phật Sơn Phong Quang
Kính lạy Đức Phật Pháp Vương
Kính lạy Đức Phật Phổ Cung Kính Đăng
Kính lạy Đức Phật Địa Thắng
Kính lạy Đức Phật Thành Tựu Như Lai Gia
Kính lạy Đức Phật Nhứt Thiết Bửu Thành Tựu Gia
Kính lạy Đức Phật Đà La Ni Văn Cú Quyết Định Nghĩa
Kính lạy Đức Phật Nhẫn Tự Tại Vương
Kính lạy Đức Phật Thành Tựu Nhứt Thiết Xưng
Kính lạy Đức Phật Tam Thế Trí Chuyển Tự Tại
Kính lạy Đức Phật Thắng Quy Y Công Đức Thiện Trụ
Kính lạy Đức Phật Chủng Chủng Ma Ni Quang
Kính lạy Đức Phật Thắng Công Đức
Kính lạy Đức Phật Phật Công Đức Thắng
Kính lạy Đức Phật Vô Dư Chứng
Kính lạy Đức Phật Đắc Phật Nhãn
Kính lạy Đức Phật Tùy Quá Khứ Phật
Kính lạy Đức Phật Đại Từ Thành Tựu Bi Thắng
Kính lạy Đức Phật Trụ Trì Sư Tử Trí
Kính lạy Đức Phật Vô Chúng Sinh Trụ Thật Tế Vương
Kính lạy Đức Phật Tự Gia Pháp Bất Đắc Thành Tựu
Kính lạy Đức Phật Đại Trí Trang Nghiêm Thân
Kính lạy Đức Phật Trí Xưng
Kính lạy Đức Phật Phật Pháp Thủ
Kính lạy Đức Phật Nhứt Thiết Chúng Sanh Đức
Kính lạy Đức Phật Quá Nhứt Thiết Pháp Môn
Kính lạy Đức Phật Tự Tại Nhơn Đà La
Kính lạy Đức Phật Mãn Túc Ý
Kính lạy Đức Phật Đại Lưu Ly
Kính lạy Đức Phật Bồ Đề Quang Minh
Kính lạy Đức Phật Bất Khả Tư Nghị Pháp Trí Quang Minh
Kính lạy Đức Phật Chiên Đàn Bất Không Vương
Kính lạy Đức Phật Bất Nhiễm Ba Đầu Ma Tràng
Kính lạy Đức Phật Pháp Tài Thinh Vương
Kính lạy Đức Phật Trạch Pháp Thiện Tri Xưng
Kính lạy Đức Phật Trí Man Kiếp
Kính lạy Đức Phật Nhãn Thanh Tịnh Phân Đà Lợi
Kính lạy Đức Phật Trí Tự Tại Xưng
Kính lạy Đức Phật Đoạn Vô Biên Nghi
Kính lạy Đức Phật Chúng Sinh Phương Tiện Tự Tại Vương
Kính lạy Đức Phật Vô Biên Giác Phấn Tấn Vô Ngại Tư Duy
Kính lạy Đức Phật Pháp Hành Địa Thiện Trụ
Kính lạy Đức Phật Phổ Chúng Sanh Giới Quảng
Kính lạy Đức Phật Hàng Phục Chư Ma Lực Kiên Ý
Kính lạy Đức Phật Thiên Vương Tự Tại Bửu HiệpVương
Kính lạy Đức Phật Như Thật Tu Hành Tạng
Kính lạy Đức Phật Năng Sanh Nhứt Thiết Hoan Hỷ Nguyệt Kiến
Kính lạy Đức Phật Đại Tấn Giác Tấn
Kính lạy Đức Phật Chủng Chủng Ma Ni Thinh Vương Hống
Kính lạy Đức Phật Vô Quán Vương
Kính lạy Đức Phật Bất Thoái Liễu Dõng Mãnh
Kính lạy Đức Phật Phật Quốc Độ Trang Nghiêm Thân
Kính lạy Đức Phật Pháp Thinh Tự Tại
Kính lạy Đức Phật Trí Căn Bản Hoa Tràng
Kính lạy Đức Phật Hóa Thân Vô Ngại Xưng
Kính lạy Đức Phật Nhứt Thiết Long Ma Ni Tạng
Kính lạy Đức Phật Pháp Thinh Tự Tại
Kính lạy Đức Phật Pháp Thinh Tri Kiến
Kính lạy Đức Phật Pháp Cam Lộ Sa Lê La
Kính lạy Đức Phật Vô Biên Bửu Phúc Đức Tạng
Kính lạy Đức Phật Thanh Tịnh Hoa Hạnh
Kính lạy Đức Phật Đại Pháp Vương Hoa Thắng
Kính lạy Đức Phật Nhứt Thiết Tận Vô Tận Tạng
Kính lạy Đức Phật Hoa Sơn Tạng
Kính lạy Đức Phật Trí Hư Không Sơn
Kính lạy Đức Phật Trí Lực Bất Khả Phá Hoại
Kính lạy Đức Phật Vô Ngại Kiên Cố Tùy Thuận Trí
Kính lạy Đức Phật Vô Biên Đại Hải Tạng
Kính lạy Đức Phật Trí Vương Vô Tận Xưng
Kính lạy Đức Phật Phấn Tấn Tâm Ý Vương
Kính lạy Đức Phật Tự Tại Thanh Tịnh Trí
Kính lạy Đức Phật Trí Tự Tại Pháp Vương
Kính lạy Đức Phật Thắng Hạnh
Kính lạy Đức Phật Kim Cương Kiến
Kính lạy Đức Phật Pháp Mãn Túc Tùy Hương Kiến
Kính lạy Đức Phật Long Nguyệt
Kính lạy Đức Phật Nhơn Đà La Đoàn
Kính lạy Đức Phật Vô Ngại Vương
Kính lạy Đức Phật Bửu Nhơn Đà La Luân Vương
Kính lạy Đức Phật Năng Sanh Nhứt Thiết Chúng Sanh Kính Xưng
Kính lạy Đức Phật Đại Oai Đức Quang Minh Luân Vương
Kính lạy Đức Phật Năng Đoạn Nhứt Thiết Chúng Sinh Nghi
Kính lạy Đức Phật Trí Bửu Pháp Kiến
Kính lạy Đức Phật Vô Chướng Ngại Ba La
Kính lạy Đức Phật Vô Cấu Kế
Kính lạy Đức Phật Phóng Quang Minh
Kính lạy Đức Phật Sơn Lực Nguyệt Tạng
Kính lạy Đức Phật Tâm Tự Tại Vương
Kính lạy Đức Phật Kiên Cố Vô Úy Thượng Thủ
Kính lạy Đức Phật Kiên Cố Dõng Mãnh Bửu
Kính lạy Đức Phật Kiên Cố Tâm Thiện Trụ Vương
Kính lạy Đức Phật Năng Phá Ám Ế Vương
Kính lạy Đức Phật Thắng Trượng Phu Phân Đà Lợi
Kính lạy Đức Phật Bách Thánh Tạng
Kính lạy Đức Phật Diệu Liên Hoa Tạng
Kính lạy Đức Phật Kiến Bình Đẳng Pháp Thân
Kính lạy Đức Phật Chúng Sinh Nguyệt
Kính lạy Đức Phật Sư Tử Khứ
Kính lạy Đức Phật Đại Oai Đức
Kính lạy Đức Phật Diệu Thinh
Kính lạy Đức Phật Vô Biên Quang
Kính lạy Đức Phật Kiến Ái
Kính lạy Đức Phật Đại Thủ
Kính lạy Đức Phật Thắng Thủ
Kính lạy Đức Phật Lạc Thinh
Kính lạy Đức Phật Kiến Thật
Kính lạy Đức Phật Thanh Tịnh Xưng
Kính lạy Đức Phật Sư Tử Huệ
Kính lạy Đức Phật Đức Thinh
Kính lạy Đức Phật Tu Lầu Tỳ Hương
Kính lạy Đức Phật Điển Đăng
Kính lạy Đức Phật Ba Đầu Ma Quang
Kính lạy Đức Phật Đại Quang
Kính lạy Đức Phật Phạm Thinh
Kính lạy Đức Phật Vô Nghi
Kính lạy Đức Phật Vô Biên Thế Lực
Kính lạy Đức Phật Nguyệt Diện
Kính lạy Đức Phật Vô Biên Quang
Kính lạy Đức Phật Ái Oai Đức
Kính lạy Đức Phật Tán Nghi
Kính lạy Đức Phật Công Đức Đăng
Kính lạy Đức Phật Bất Tạng Oai Đức
Kính lạy Đức Phật Vô Biên Tạng
Kính lạy Đức Phật Quang Minh Phấn Tấn Vương
Kính lạy Đức Phật Quảng Xưng
Kính lạy Đức Phật Viễn Ly Tràng
Kính lạy Đức Phật Tăng Trưởng Thánh
Kính lạy Đức Phật Phổ Kiến
Kính lạy Đức Phật Bất Khả Thắng
Kính lạy Đức Phật Oai Đức Tụ
Kính lạy Đức Phật Kiên Cố Bộ
Kính lạy Đức Phật Ma Lâu Dư Xưng
Kính lạy Đức Phật Vô Biên Sắc
Kính lạy Đức Phật Đại Quang Minh
Kính lạy Đức Phật Diệu Thinh
Kính lạy Đức Phật Bất Động Bộ
Kính lạy Đức Phật Vô Biên Trang Nghiêm
Kính lạy Đức Phật Đại Thanh Tịnh
Kính lạy Đức Phật Oai Đức Tụ Quang Minh
Kính lạy Đức Phật Trụ Trí
Kính lạy Đức Phật Kim Kiên
Kính lạy Đức Phật Ái Giải Thoát
Kính lạy Đức Phật Ái Vô Úy
Kính lạy Đức Phật Cam Lộ Tạng
Kính lạy Đức Phật Phổ Quán Sát
Kính lạy Đức Phật Đại Tu Hành
Kính lạy Đức Phật Tế Oai Đức
Kính lạy Đức Phật Thập Phương Cung Kính
Kính lạy Đức Phật Trọng Thuyết
Kính lạy Đức Phật Quang Minh Thắng
Kính lạy Đức Phật Quang Minh Trang Nghiêm
Kính lạy Đức Phật Sư Tử Phấn Tấn
Kính lạy Đức Phật Thiện Kiến
Kính lạy Đức Phật Cam Lộ Bộ
Kính lạy Đức Phật Nguyệt Quang Minh
Kính lạy Đức Phật Công Đức Xưng
Kính lạy Đức Phật Khứ Căn
Kính lạy Đức Phật Thanh Tịnh Thinh
Kính lạy Đức Phật Vô Chướng Ngại Luân
Kính lạy Đức Phật Cam Lộ Thinh
Kính lạy Đức Phật Chúng Sanh Khả Kính
Kính lạy Đức Phật Như Ý Oai Đức
Kính lạy Đức Phật Vô Biên Sắc
Kính lạy Đức Phật Đại Lực
Kính lạy Đức Phật Khoái Trang Nghiêm
Kính lạy Đức Phật Phổ Chiếu Quang
Kính lạy Đức Phật Phấn Tấn Đức
Kính lạy Đức Phật Diệu Sắc
Kính lạy Đức Phật Xứng Ý
Kính lạy Đức Phật Bửu Trang Nghiêm
Kính lạy Đức Phật Cao Quang Minh
Kính lạy Đức Phật Giải Thoát Bộ
Kính lạy Đức Phật Công Đức Trang Nghiêm
Kính lạy Đức Phật Tất Cảnh Trí
Kính lạy Đức Phật Sanh Kê Đâu
Kính lạy Đức Phật Bất Động Trí
Kính lạy Đức Phật Hạnh Ý
Kính lạy Đức Phật Vi Diệu Sắc
Kính lạy Đức Phật Thật Sắc
Kính lạy Đức Phật Đại Thinh
Kính lạy Đức Phật Thiện Tư Duy
Kính lạy Đức Phật Công Đức Hoa
Kính lạy Đức Phật Tư Duy Thế Gian
Kính lạy Đức Phật Đại Cao Quang Minh
Kính lạy Đức Phật Vô Thí Dụ Phấn Tấn
Kính lạy Đức Phật Thanh Tịnh Giác
Kính lạy Đức Phật Nguyệt Trọng
Kính lạy Đức Phật Nguyệt Đăng
Kính lạy Đức Phật Vô Biên Quang
Kính lạy Đức Phật Chủng Chủng Nhựt
Kính lạy Đức Phật Thiên Thành
Kính lạy Đức Phật Tâm Thanh Tịnh
Kính lạy Đức Phật Ba Đầu Ma Tạng
Kính lạy Đức Phật Thường Trạch Trí
Kính lạy Đức Phật Sư Tử Thinh
Kính lạy Đức Phật Vô Biên Quang Minh
Kính lạy Đức Phật Thắng Thinh
Kính lạy Đức Phật Khả Lạc Ý Trí Quang
Kính lạy Đức Phật Công Đức Quang
Kính lạy Đức Phật Tự Tại Quang
Kính lạy Đức Phật Tịnh Nghiêm Thân
Kính lạy Đức Phật Vô Trược Nghĩa
Kính lạy Đức Phật Ứng Oai Đức
Kính lạy Đức Phật Thành Tựu Nghĩa Trí
Kính lạy Đức Phật Đắc Đại Thinh
Kính lạy Đức Phật Bà Tẩu Đà Thinh
Kính lạy Đức Phật Uất Đa Quang
Kính lạy Đức Phật Quyết Định Tư Duy
Kính lạy Đức Phật Tát Giá Bà Nâu
Kính lạy Đức Phật Minh Ám Quang Minh
Kính lạy Đức Phật Tỳ Phất Ba Oai Đức
Kính lạy Đức Phật Ưu Đa La Ma Tra
Kính lạy Đức Phật Dạ Xá Kê Đâu
Kính lạy Đức Phật Công Đức Thanh Tịnh
Kính lạy Đức Phật Pháp Đăng
Kính lạy Đức Phật Thắng Công Đức
Kính lạy Đức Phật Tiên Hà Ba Đề Ái Diện
Kính lạy Đức Phật Tâm Hà Bộ Khứ
Kính lạy Đức Phật Tư Duy Chúng Sanh
Kính lạy Đức Phật Sa Già La Trí
Kính lạy Đức Phật Ba Đầu Ma Trí Tạng
Kính lạy Đức Phật Cái Tiên
Kính lạy Đức Phật Sa La Vương
Kính lạy Đức Phật Tu Lợi Gia Quang
Kính lạy Đức Phật Bồ Đề Vị
Kính lạy Đức Phật Tịch Chư Căn
Kính lạy Đức Phật Ba Nâu Quang
Kính lạy Đức Phật Phân Đà Lợi Quang
Kính lạy Đức Phật Di Lưu Quang
Kính lạy Đức Phật Chiên Đà Diện
Kính lạy Đức Phật Sa Lợi Trà Khứ
Kính lạy Đức Phật Chư Phương Nhãn
Kính lạy Đức Phật Pháp Quang Minh
Kính lạy Đức Phật Thi La Ba Tán Na
Kế đây lễ mười hai bộ Tôn Kinh, Đại Tạng Pháp LuânKính lạy các vị Đại Bồ Tát trong mười phương:
Kính lạy Bồ Tát Công Đức Tướng Nghiêm
Kính lạy Bồ Tát Phạm Võng
Kính lạy Bồ Tát Bửu Tài
Kính lạy Bồ Tát Vô Duyên
Kính lạy Bồ Tát Nghiêm Độ
Kính lạy Bồ Tát Quang Nghiêm Đồng Tử
Kính lạy Bồ Tát Trì Thế
Kính lạy Bồ Tát Thiện Đức
Kính lạy Bồ Tát Nan Thắng
Kính lạy Bồ Tát Chiếu Minh
Kính lạy Bồ Tát Tát Đà Ba Luân
Kính lạy Bồ Tát Đàm Vô Yết
Kính lạy Bồ Tát Pháp Tự Tại
Kính lạy Bồ Tát Đức Thủ
Kính lạy Bồ Tát Bất Tuận
Kính lạy Bồ Tát Đức Đảnh
Kính lạy Bồ Tát Thiện Túc
Kính lạy Bồ Tát Diệu Tý
Kính lạy Bồ Tát Phất Sa
Kính lạy Bồ Tát Tịnh Giải
Kính lạy Bồ Tát Thiện Ý
Kính lạy Bồ Tát Hiện Kiến
Kính lạy Bồ Tát Phổ Thủ
Kính lạy Bồ Tát Hỷ Kiến
Kính lạy Bồ Tát Minh Tướng
Kính lạy Bồ Tát Nhiễm Huệ
Kính lạy Bồ Tát Vô Ngại
Kính lạy Bồ Tát Thượng Thiện
Kính lạy Bồ Tát Phước Điền
Kính lạy Bồ Tát Đức Tạng
Kính lạy Bồ Tát Nguyệt Thượng
Kính lạy Bồ Tát Châu Đảnh Vương
Kính lạy Bồ Tát Lạc Thật
Kính lạy Bồ Tát Huệ Kiến
Kính lạy Bồ Tát Đăng Vương
Kính lạy Bồ Tát Thâm Vương
Kính lạy Bồ Tát Hoa Vương
Kính lạy Bồ Tát Diệu Sắc
Kính lạy Bồ Tát Thiện Minh
Kính lạy Bồ Tát Thiện Đáp
Quy mạng lễ các vị Đại Bồ Tát vô lượng vô biên trong mười thế giới và kính lạy các bậc Thanh Văn, Duyên Giác, tất cả Hiền Thánh xong.
Giờ đây đệ tử chúng con thành kính đọc lại những lời trong khế kinh (4), đức Phật đã dạy: được làm người giàu sang, vua chúa, trưởng giả là do đời trước tạo nhơn lễ bái, cúng dường Tam Bảo, được làm người giàu có, vĩ đại, do nhơn đời trước bố thí mà ra, được làm người sống lâu, do kiếp trước tạo nhơn không sát sanh, được làm người đoan trang nghiêm chánh là do đời trước tạo nhơn nhẫn nhục mà ra; được làm người siêng tu, là do đời trước không lười biếng; được làm người có tài ba sáng suốt, hiểu rộng thấy xa là nhờ đời trước tạo nhơn đào luyện trí tuệ mà ra; được làm người có âm thinh dịu dàng, là do đời trước tạo nhơn ca tụng khen ngợi ngôi Tam Bảo; được làm người tinh khiết, không có đau ốm, là do đời trước thật hành lòng từ mà ra; được làm người hình vóc cao lớn, tướng tốt là do đời trước trên kính dưới nhường.
Bị làm người thân hình lùn thấp, hèn hạ là do đời trước tạo nhơn khinh dễ người mà ra; bị làm người thân tướng xấu xí là do đời trước tạo nhơn hay giận tức buồn phiền; làm người ngu dốt không hiểu biết gì cả là do đời trước tạo nhơn không học hỏi mà ra; bị làm người ngu tối đần độn là do đời trước không chịu khó dạy bảo người; bị làm kẻ câm ngọng là do đời trước tạo nhơn hay chê bai người mà ra; bị làm người hạ tiện, bị kẻ khác sai khiến là do đời trước mắc nợ người mà không chịu trả; bị làm người da đen xấu xí là do đời trước ngăn che yến sáng của Phật mà ra; bị làm người sanh vào quốc độ lõa hình là do đời trước mặc y phục mỏng manh, cho mình là hơn người; bị làm người sanh vào nước móng ngựa là do kiếp trước đi dầy giép cho mình là hơn người, dành đi trước mà ra; bị làm người sanh ở quốc độ xuyên ngực là do đời trước tạo nhơn bố thí làm phước, rồi sanh tâm hối hận tiếc của; bị làm kẻ sinh trong các loài hưu nai là do đời trước hay khủng bố người làm cho người khiếp sợ mà ra; bị sanh trong loài rồng là do đời trước gây nhơn ưa giỡn cợt nhảy múa; bị làm người mà thân thể ưa ghẻ lở là do đời trước tạo nhơn hay đánh đập chúng sanh mà ra; được làm người ai thấy cũng đều hoan hỷ là do đời trước mình thấy người ưa sanh tâm hoan hỷ; được làm người hay bị quan chức bắt bớ giam cầm là do đời trước thường bắt nhốt cầm thú trong lồng hay chậu mà ra.
Người ngồi nghe thuyết pháp mà bàn chuyện làm loạn động tâm người khác, đời sau sẽ đọa trong loài chó trập tai; ngồi nghe pháp mà không để ý nghe cho hiểu sau sẽ đọa trong loài lừa dài tai; làm người tham ăn một mình, keo rít bỏn sẻn, sau sẽ đọa vào loài quỷ đói; mãn kiếp quỷ đói sinh lại làm người, nghèo cùng đói khát; làm người mang đồ ăn dở, xấu cho kẻ khác, sau làm heo, lợn, loài bọ hung; làm người thường hay cướp giựt của kẻ khác, sau đọa làm dê, bị kẻ khác lột da ăn thịt; làm người trộm cắp tiền bạc của kẻ khác, sau đọa làm trâu ngựa, bị sai khiến, đánh đập; làm người ưa nói vọng ngữ, rao nói điều xấu của người khác, sau rơi vào địa ngục, bị quỷ sứ rót nước đồng sôi vào miệng, kéo dài lưỡi ra cho trâu cày, tội hết rồi, kẻ ấy sanh làm loài chim cù dục, chim cú, ai nghe tiếng nó kêu cũng sợ hãi cho là yêu quái, đều nguyền rủa cho nó chết; làm người ưa uống rượu say, sau sa vào địa ngục phất sí (5), tội hết rồi người ấy sinh vào loài tinh tinh, mãn nghiệp tinh tinh, được sinh làm người đần độn si mê, không ai đếm xỉa đến; làm người tham lường sức mạnh của người khác, sau sanh trong loài voi. Than ôi! Ở địa vị giàu sang, làm người trên trước mà đánh đập kẻ khác; kẻ dưới không biết thưa kiện với ai. Những ai như thế, chết vào địa ngục, vài nghìn vạn năm, chịu quả báo đau khổ. Từ địa ngục ra, lại đọa làm trâu, bị xỏ mũi miệng, dắt thuyền kéo xe, roi gậy to lớn đánh đập khổ sở, để đền lại nợ oan trái ngày xưa. Hơn nữa, người ăn ở dơ bẩn là từ trong loài lợn mà đầu thai ra, kẻ xan tham keo kiết, không tự xét mình là từ trong loài chó đầu thai ra. Những ai gầm gừ, tự dùng một mình là từ trong loài dê mà ra. Ai có tính táo bạo, nóng nảy, ít chịu nhẫn nhục là từ trong loài khỉ, loài vượn sanh ra. Người có thân mình tanh hôi là từ trong loài cá trạnh mà đầu thai ra. Người có tâm hiểm độc, ác khẩu, là từ trong loài rắn độc mà đầu thai ra. Người không có tâm từ mẫn, hung bạo tàn nhẫn là từ trong loài hổ báo, sài lang mà đầu thai ra…
Ngày nay, đệ tử chúng con trong đạo tràng, đã sinh ra làm người trong cõi đời bị nhiều bịnh, khổ, chết yểu, biết bao đau khổ, khó mà kể xiết, như vậy là do ba nghiệp gây ra, nên khiến người tu hành, phải bị quả báo trong ba đường dữ. Chúng con chí thành đảnh lễ mười phương chư Phật:
Kính lạy Đức Phật Quang Luân Phương Đông
Kính lạy Đức Phật Khai Quang Minh Phương Nam
Kính lạy Đức Phật Tập Trí Phương Tây
Kính lạy Đức Phật Đại Lưu Ly Phương Bắc
Kính lạy Đức Phật Lạc Viên Hoa Thủ Phương Đông Nam
Kính lạy Đức Phật Trí Huệ Hòa Hiệp Phương Tây Nam
Kính lạy Đức Phật Vô Thượng Thắng Tôn Phương Tây Bắc
Kính lạy Đức Phật Nhãn Tịnh Vô Cấu Phương Đông Bắc
Kính lạy Đức Phật Cụ Túc Quang Minh Phương Dưới
Kính lạy Đức Phật Tối Thanh Tịnh Vô Lượng Tràng Phương Trên
Kính lạy các đức Phật trong mười phương xong. Giờ đây đệ tử chúng con từ vô thỉ cho đến ngày nay bị các điều ác xấu làm cho thân tâm thường chịu các khổ não không cùng tận, đến khi lâm chung, hồn phách bơ vơ; mình làm mình chịu, cha mẹ vợ con không thể cứu được. Bỗng nhiên trong nháy mắt, đến chốn Diêm Vương (6), ngưu đầu ngục tốt ở trong địa ngục không kể lớn nhỏ, chỉ xét sổ tội phước, kiểm soát nặng nhẹ, lành dữ nhiều ít, trong lúc còn sống đã hành động như thế nào thì thần thức tự thú tội, không dám che dấu. Vì nhân duyên ấy nên phải theo nghiệp để rồi chịu quả báo, đến chốn khổ hay vui là do mình làm mình chịu, mờ mờ mịt mịt ly biệt lâu dài, đường lối không đồng, khó mà gặp nhau. Hơn nữa, các vị thần ghi sổ thiện ác của mỗi người không thiếu sót mảy may; người làm thiện được phước thêm tuổi, kẻ gây ác giảm thọ thêm khổ. Cứ luân chuyển như thế, trở lại làm loài quỷ đói; hết kiếp quỷ đói làm loài súc sinh. Tội khổ vô lượng, khó mà diễn tả, nói mãi không bao giờ hết. Ngày nay đệ tử chúng con trong đạo tràng nầy, đều phải tự tỉnh ngộ, sinh lòng hổ thẹn.
Trong kinh Phật dạy: “Làm lành gặp lành, tạo ác bị quả báo ác.” Nhưng trong đời dữ năm trược (7), chúng con không dám làm ác, tu thiện không mất quả thiện, làm ác tự rước lấy tai họa. Trong kinh dạy rằng: “Chớ khinh điều thiện nhỏ cho là không phước, giọt nước tuy nhỏ, chảy lâu cũng đầy bồn to.” Không chứa thiện nhỏ làm sao có phúc to để thành Thánh, thành Phật, đừng chê ác nhỏ, mà nói là không có tội. Ác nhỏ chứa lại lâu ngày cũng đủ mất thân. Đại chúng nên biết: Thiện ác, họa phước, đều do tâm tạo, nếu không tạo nhơn thì không có kết quả; ương họa chứa lại, tội thành to lớn; Chúng con mắt thịt khó mà thấy rõ. Lời Phật đã dạy, ai dám không tin! Chúng con cùng nhau sanh vào thời mạt, nếu không siêng năng tu tập, không tự sức mình làm thiện, đến phút cuối cùng tắt thở, lúc ấy ăn năn đã muộn. Tuy nhiên, giờ đây đã cùng nhau thấy biết tất cả tội lỗi, như trong Kinh đức Phật đã dạy: Người đã nhận tội mình, há lại không biết bỏ ác theo lành hay sao? Đời nầy nếu không dụng tâm xả thân cầu đạo, chắc chắn phải sa vào địa ngục. Làm sao biết được? Vì trong lúc gây tội, ôm lòng độc ác, mãnh liệt, giận hờn, gắt gao, sâu sắc. Như giận một người nào, muốn cho kẻ ấy chết. Nếu ghét một người nào, không ưa thấy việc tốt của người ấy. Nếu chê bai một ai, quyết nhiên cho kẻ ấy lâm vào cảnh khổ. Nếu đập một người nào, quyết khiến cho kẻ ấy đau đớn thấy trời thấy đất. Lúc giận tức tàn bạo tai hại thì không kể lớn nhỏ, dùng lời xấu hổ, mắng nhiếc đủ điều; có khi la hét như sấm dậy, mắt như lửa đổ, còn lúc làm phước thì thiện tâm rất yếu ớt. Lúc đầu muốn làm nhiều, sau lần lần giảm ít lại. Lúc đầu muốn kinh doanh cho nhanh chóng, sau lại thả lỏng buông trôi. Lòng đã không quyết định, ngày tháng trôi qua, dần dần tới lui cho đến lúc quên mất việc thiện là xong. Xét như thế thì rõ lúc tạo tội tâm lực rất mãnh liệt cường thịnh, khi làm phúc thì ý chí bạc nhược yếu hèn. Nay tạo nhơn làm phước yếu hèn ấy mà cầu xa lìa quả báo ác mạnh mẽ kia thì không thể được.
Kinh Phật dạy: “Sám hối thì tội gì cũng đều tiêu diệt.” Song than ôi! đến khi sám hối, quyết phải năm vóc (8) gieo xuống đất, như núi Thái Sơn sụp đổ, không tiếc thân mạng mới hy vọng dứt được tội. Vì dứt được tội, nên phải siêng năng, thành kính cùng nhau xét mình từ lúc mới sanh ra, cho đến ngày nay đã gây ra không biết bao nhiêu tội lỗi, phải tự xét trách như thế mới không tiếc thân mạng, chịu khó nhọc mà sám hối. Nếu tạm thời lễ Phật liền sanh tâm mỏi mệt, chán nản, tạm thời lễ lạy, liền nói sức lực không kham; hoặc tạm thời ngồi thẳng tịnh niệm, liền nói nên phải có tin tức chứng ngộ gì, hoặc nói không nên làm cho thân thể quá mỏi mệt, nên cần phải dưỡng không nên làm khổ thân. Vừa nằm xuống ngủ liền mê man như chết, không khi nào tưởng nhớ đến việc ta phải lễ Phật quét tháp, quét chùa, làm các việc khó làm. Trong Kinh có dạy rõ ràng: “Chưa từng có một mảy thiện nào từ sự lười biếng mà sinh ra; chưa tự có một chút phước nào từ sự kiêu mạn, tự do tự đắc mà được.” Đệ tử chúng con, nay tuy được mang thân người, nhưng lòng thường hay trái đạo; làm sao mà biết? Vì từ sáng đến trưa, từ trưa đến chiều, từ chiều đến tối, từ tối đến sáng, cho đến không có một thời, một khắc, một niệm, một khoảnh nào mà chúng con để tâm nhớ nghĩ ngôi Tam Bảo, nghĩ nhớ lý tứ đế (9), cũng không có một tâm niệm nào nghĩ nhớ báo ơn cha mẹ, không có một chút tâm nào nghĩ nhớ báo ơn sư trưởng; không có một chút tâm nào muốn bố thí, trì giới, nhẫn nhục, tinh tấn, không có một chút tâm nào muốn học thiền định, muốn thật hành trí huệ. Hôm nay thử đem kiểm điểm lại các sự vật thanh bạch thì chúng con không có một pháp nào đáng kể. Ngược lại các phiền não trọng chướng thì không biết bao nhiêu mà kể, đầy tai đầy mắt. Nếu không kiểm soát như vậy thì chúng con cũng tự hào rằng: Công đức của chúng con không phải ít; nếu có làm được ít điều thiện gì thì nói tôi hay làm, người khác không hay làm; tôi thường tu, kẻ khác không thường tu; ý chí cao ngạo, xem như không ai hơn mình, xét lại cho kỹ, thật đáng hổ thẹn. Nay đối trước chư Phật, đệ tử chúng con xin sám hối các tội lỗi, mong các ngài hoan hỷ từ mẫn cho, tương lai không còn chướng ngại nữa. Chúng con gắng tự rửa sạch thân tâm. Theo sự trình bày quả báo như trước đã thuật rồi thì không thể tự khoan dung mà không cầu xả bỏ tội lỗi. Chúng con đâu dám nói mình không có các tội lỗi ấy, mình đã vô tội, cần chi phải sám hối. Nếu ai có nghĩ như thế, nguyện xin từ bỏ ngay tâm nghĩ ấy đi, phải chăng bao nhiêu lầm lỗi vi tế đã kết thành tội lỗi vĩ đại. Bỗng nhiên giận hờn, lòng sân liền khởi, tập thành thói quen, khó mà sửa đổi mau chóng, không thể buông lung phóng ý mà không đề phòng. Nếu hay chịu đựng nhẫn nại thì phiền não có thể dứt trừ. Ai mà giải đải, buông lung thì khó mà tế độ (10).
Chú thích:
1. Ba đường ác: Trois mauvaises voies (F). Ba nẻo dữ, ba đường ác lụy: đường quỷ đói; đường vào địa ngục; đường đến súc sinh. Cũng gọi là tam ác thú, tam đồ. Những kẻ khi làm người mà tánh ác, miệng ác, việc làm ác, phạm thập ác thì khi thác đi vào ba đường ác.
2. Thần thông thiên nhãn: Đã giải trong quyển thứ mười lăm, số 11, trang 341 (Tập II).
3. Tu thập thiện: Dix actes méritoires (F) Mười điều lành. Cũng gọi là Thập thiện nghiệp, thập thiện giới, thập thiện pháp. Người tại gia hay xuất gia theo Phật giáo đều phải giữ thân thể, lời nói và ý thức đừng cho phạm mười việc quấy ác: 1/Sát sanh, 2/Trộm cắp, 3/Tà dâm. Đó là 3 thân nghiệp. 4/ Vọng ngữ. 5/ Ỷ ngữ. 6/ Lưỡng thiệt. 7/ Ác khẩu. Đó là 4 khẩu nghiệp. 8/ Tham lam. 9/ Giận tức và 10/ Si mê. Đó là ba ý nghiệp.
4. Khế kinh: Sutras (S) kêu tắt: Kinh. Cũng đọc theo âm phạm là Tu Đa La. Bao nhiêu khế kinh mà đức Phật thuyết. Tôn giả A-Nan nhớ hết, và mỗi khi nghe thì tin chịu, chớ không hề nghi hoặc. Nhờ vậy lúc Phật tịch, Giáo hội cử A-Nan lên pháp tòa mà diễn giảng lại các khế kinh.
5. Địa ngục Phất Sí: Là địa ngục phẩn suốt thời gian, tội nhơn phải bị bỏ vào đấy trị tội, không biết chừng nào thôi dứt.
6. Diêm Vương: Yama (S) Vua đường âm, thống lãnh cõi chết, dùng phép bình đẳng mà trị những vong hồn đã phạm tội ở dương gian.
7. Đời dữ năm trược: Cing impuretés (F) Năm thứ dơ ở cõi Ta Bà nầy: Kiếp trược, kiến trược, phiền não trược, chúng sanh trược, mạng trược. Đức Thích Ca thường gọi cõi Ta Ba nầy là một cõi ác lụy, choán đầy năm thứ trược: kỳ kiếp trược; sở kiến trược; sự mê dục trược; chúng sanh trược, mạng sống trược. Song vì Ngài có nguyện lực, vì lòng từ bi, chẳng nề cõi ác lụy ấy và ngũ trược ấy, nên giáng sanh mà giáo hóa chúng sinh, nhứt là thuyết pháp cho họ biết cõi Tịnh Độ của Phật A-Di-Đà, đặng họ nguyện sanh về đó.
8. Năm vóc gieo xuống đất: Đã giải trong quyển thứ 19, số 27, trang 609 (Tập II).
9. Lý tứ đế: Aryasatyani (S); Aryasacca (P). Quatre vérités excellentes (F). Bốn chơn lý mầu nhiệm. Cũng gọi là Tứ Thánh Đế. Khổ đế (duhkha-aryasatya, douleur); Tập đế (Samudya, origine de la douleur); diệt đế (Nirodha, destruction de la douleur) và đạo đế (Marga, voie conduisant à la suppression des douleurs).
10. Tế độ: Cứu giúp và đưa qua, chư Phật và Bồ Tát dùng giáo pháp và các phương tiện mà tế độ chúng sanh, đưa họ khỏi bến mê mà đến bờ giác, đưa họ khỏi biển khổ não mà đến mé an lạc:
Bè từ tế độ cũng ghê,
Chẳng, thời sa xuống sông mê còn gì!
Quan Âm Thị Kính.
